Chàng Bá tước vội vã bật dậy, lao ra mở rộng cánh cửa cho người hầu, trong khi anh này, mặt mũi và giọng nói đầy kích động, báo cho chàng biết Gian Maria đã đến Roccaleone trong đêm, và đã hạ trại dưới dải đất bằng phẳng phía trước lâu đài.
Anh hầu còn chưa nói xong thì một gã hầu phóng tới mang theo lời nhắn rằng công nương Valentina mời quý ngài Francesco đến gặp tại đại sảnh. Chàng Bá tước vội vã mặc quần áo, rồi, với Lanciotto theo sau, chàng lao đi gặp công nương trẻ. Trong lúc đi ngang qua khoảng sân trong thứ hai của lâu đài, chàng nhìn thấy mấy cô tùy nữ của Valentina đang xúm lại trên bậc thềm nhà nguyện, sôi nổi bàn tán về chuyện đang xảy ra với thầy Domenico, lúc này đã mặc đồ làm lễ chỉnh tề, đang đợi để bắt đầu buổi cầu kinh sáng. Chàng lịch sự chúc họ một ngày tốt lành rồi đi tiếp tới đại sảnh, để Lanciotto đứng chờ bên ngoài.
Tại đây chàng thấy Valentina đang nói chuyện với Fortemani. Nàng vừa nói vừa đi đi lại lại không dứt; nhưng ngoài ra không còn dấu hiệu kích động nào trong cử chỉ của nàng, và nếu sự lo lắng về kết cục cuối cùng có đè nặng lên tim nàng vào lúc này, khi giờ phút hành động đã điểm, nàng cũng đã can đảm khống chế được nó một cách hoàn hảo. Vừa nhìn thấy Francesco, một cái nhìn nửa ái ngại nửa vui mừng bừng sáng trên khuôn mặt nàng. Nàng chào đón chàng bằng một nụ cười mà vào giờ phút nặng nề đó nàng chỉ có thể dành cho người bạn nàng hoàn toàn tin tưởng. Rồi cái nhìn của nàng trở nên thoáng nuối tiếc:
“Thưa ngài, quả thực tôi áy náy vô cùng khi ngài lại bị kẹt vào chuyện rắc rối của tôi như thế này. Hẳn ngài đã được biết chúng ta đang bị bao vây, và ngài có thể hình dung được tình cờ số phận của ngài giờ lại bị buộc chặt vào chúng tôi ra sao. Vì tôi sợ rằng không còn con đường nào để ngài rời khỏi đây cho đến khi Gian Maria chấm dứt cuộc bao vây. Việc lựa chọn đi hay ở bây giờ không còn nằm trong tay tôi nữa rồi. Chúng ta bắt buộc phải ở lại đây, và chiến đấu.”
“Ít nhất, thưa công nương,” chàng Bá tước trả lời nhanh chóng, giọng gần như hài lòng, “tôi không thể chia sẻ sự nuối tiếc công nương đã có nhã ý dành cho tôi. Hành động của công nương có thể là sự điên rồ, nhưng là sự điên rồ can đảm nhất, ngọt ngào nhất từ trước đến nay, và tôi lấy làm hãnh diện được góp một tay nếu công nương cho phép.”
“Nhưng, thưa ngài, tôi chẳng có quyền gì để yêu cầu ngài cả.”
“Quyền mà bất cứ một công nương bị chèn ép nào cũng có với một hiệp sĩ chân chính,” chàng đáp lại quả quyết. “Tôi không thể đòi hỏi đôi tay của mình có thể thực hiện được một công việc nào cao cả hơn việc giúp công nương chống lại Công tước Babbiano. Tôi sẵn sàng phụng sự công nương, với trái tim tràn ngập vui mừng, thưa công nương Valentina. Tôi cũng có ít nhiều kinh nghiệm về chiến trận, và biết đâu công nương lại thấy tôi hữu dụng.”
“Hãy để quý ngài đây chỉ huy việc trấn thủ Roccaleone, thưa công nương,” Fortemani giục giã, lòng biết ơn của lão với chàng hiệp sĩ đã ra tay cứu mạng lão được củng cố thêm bằng sự thán phục sức mạnh của chàng, sức mạnh mà lão hộ pháp cũng đã có dịp tự mình thưởng thức.
“Ngài nghe Ercole nói gì rồi chứ?” cô thiếu nữ reo lên, quay sang nhìn Francesco với vẻ hào hứng cho thấy đề nghị của Fortemani đã được cô chủ của lão tán thành hoàn toàn.
“Vinh dự này quá lớn đối với tôi,” chàng Bá tước trang trọng trả lời. “Nhưng nếu công nương đã có lòng tin, tôi sẽ làm tròn trách nhiệm của mình đến hơi thở cuối cùng.”
Đến lúc này, trước khi cô thiếu nữ kịp trả lời chàng, Gonzaga đã đi vào qua một khung cửa ngách, hằm hằm khi thấy Francesco có mặt trước gã. Trông gã có vẻ hơi xanh xao, chiếc áo khoác vắt qua vai phải thay vì vai trái như thường lệ, và nhìn chung vẻ ngoài của gã có cái gì đó ít bảnh bao hơn thường ngày, thậm chí còn mang dấu vết của sự vội vã. Gật đầu cao ngạo chào chàng Bá tước, hoàn toàn phớt lờ Fortemani – kẻ làm gã cảm thấy lộn ruột khi nhắc lại những chuyện hôm trước – gã cúi chào thật thấp trước mặt Valentina.
“Tôi lấy làm buồn, thưa công nương.” gã lên tiếng, nhưng cô thiếu nữ đã cắt ngang.
“Ngài không có lí do gì phải nghĩ ngợi cả. Chẳng lẽ mọi sự diễn ra không đúng như chúng ta dự kiến sao?”
“Không hẳn thế.
Nhưng tôi đã hi vọng Gian Maria không cho phép tình cảm đưa ông ta đi xa đến vậy.”
“Ngài đã hi vọng như vậy – ngay cả sau khi đã nghe những gì ngài Francesco mang tới cho chúng ta?” Rồi cô thiếu nữ nhìn gã với cái nhìn như vừa đột ngột vỡ lẽ. “Vậy mà khi khuyên tôi chạy trốn đến Roccaleone, ngài không hề nói đến hi vọng nào như vậy. Lúc đó ngài chỉ toàn nói đến chiến đấu. Ngài đầy hào khí con nhà võ. Vậy thì sự thay đổi này từ đâu mà ra đấy. Chẳng lẽ viễn cảnh nguy hiểm rõ ràng trước mắt đã làm nhụt mất hào khí của ngài rồi sao?”
Âm điệu mỉa mai trong lời nói của nàng đã làm gã tổn thương đúng như nàng mong muốn. Sự hỗn xược của gã tối hôm trước đã cho nàng thấy không nên để gã được nuôi bất cứ ảo tưởng nào về giới hạn của sự tôn trọng nàng dành cho gã, hơn nữa, những lời gã vừa nói ra đã giúp nàng nhìn gã chính xác hơn, một cái nhìn khiến nàng càng ngày càng ít ưa nổi gã.
Gã khẽ cúi đầu, đôi gò má đỏ rần vì nhục nhã khi bị lên lớp như thế trước mặt Fortemani và tay mạo danh Francesco kia. Việc Francesco cố ý giấu giếm thân phận thật thì gã không nghi ngờ gì. Linh tính đã mách bảo gã một cách chắc chắn ngay từ đầu.
“Công nương,” gã lên tiếng, cố lấy lại vẻ kiêu hãnh bình thản bên ngoài, cố chấp nhận sự chế giễu của cô thiếu nữ, “tôi đến để báo cho công nương biết một sứ giả do Gian Maria phái tới đang xin cầu kiến. Liệu tôi có cần trả lời thay công nương không?”
“Cảm ơn ngài,” cô công nương dịu giọng trả lời. “Tôi sẽ tự nói chuyện với sứ giả.”
Gã cúi người ra dấu tuân phục, rồi đảo mắt nhìn về phía Francesco.
“Chúng ta cũng có thể thu xếp để ngài quý tộc đây có được giấy thông hành,” gã gợi ý.
“Không có hi vọng gì về chuyện họ sẽ chấp nhận điều này,” cô thiếu nữ trả lời bình thản. “Mà tôi cũng không hi vọng họ sẽ chấp nhận, vì ngài Francesco đã ưng thuận trở thành người chỉ huy trấn thủ Roccaleone. Nhưng chúng ta đang bắt sứ giả phải chờ đợi. Thưa các ngài, các ngài có thể cùng lên mặt lũy với tôi được không?”
Cả ba người đều cúi đầu đồng ý rồi đi theo sau nàng, Gonzaga đi sau cùng, bước chân nặng như đeo đá, khuôn mặt trắng bệch ra đến tận vành môi vì cơn giận dữ khi thấy mình bị gạt sang một bên, đồng thời cũng hiểu ra đó là câu trả lời cho những lời nóng nảy gã đã thì thầm vào tai Valentina tối qua.
Khi họ đi ngang qua sân, Francesco ban ra mệnh lệnh đầu tiên trên tư cách mới của mình, ra lệnh cho sáu tên lính đứng dàn ra sau lưng họ, để họ có thể gây ấn tượng khi xuất hiện trên tường thành nói chuyện với sứ giả.
Họ nhìn thấy một người cao lớn, cưỡi một con ngựa xám cũng ngoại cỡ, chiếc mũ trụ bóng nhoáng lấp lánh như dát bạc dưới những tia nắng mặt trời buổi sáng, bộ áo giáp bị che lấp dưới chiếc áo choàng không tay màu huyết dụ có trang trí hình sư tử của gia đình Sforza. Người này trang trọng cúi đầu thật thấp khi Valentina xuất hiện cùng đoàn tùy tùng của nàng, dẫn đầu là Bá tước Aquila, chiếc mũ rộng vành kéo sụp xuống tận trán che khuất hoàn toàn khuôn mặt chàng.
“Nhân danh chủ nhân của tôi, đức ông hùng mạnh và cao quý Gian Maria Sforza, Công tước Babbiano, tôi yêu cầu công nương hãy quy thuận, hạ vũ khí và mở cổng lâu đài ra.”
Sau đó là một khoảng im lặng, cuối cùng công nương lên tiếng hỏi tay sứ giả liệu đó có phải là toàn bộ thông điệp ông ta được lệnh thông báo, hay còn điều gì đó ông ta đã quên nhắc đến. Tay sứ giả, trang trọng cúi đầu một lần nữa, trả lời rằng những gì ông ta đã nói cũng là toàn bộ những gì được lệnh chuyển đến quý công nương.
Nàng lúng túng quay lại nhìn những người đứng đằng sau như cầu khẩn sự giúp đỡ. Nàng muốn trả lời sứ giả một cách phải phép nhưng kiên quyết, mà nếp giáo dục nàng nhận được trong tu viện lại không cho nàng biết phải thực hiện ra sao. Nàng bèn quay qua Francesco.
“Ngài có thể trả lời ông ta được không, quý ông trấn thủ của tôi?” nàng mỉm cười hỏi, và Francesco, tuân theo yêu cầu của nàng, tiến lên một bước rồi cúi người nhìn xuống phía dưới, tì vào mặt tường thành.
“Ngài sứ giả”, chàng cất giọng trầm trầm cộc cằn khác hẳn giọng nói lúc bình thường, “xin ngài cho biết Công tước Babbiano tuyên chiến với Urbino từ bao giờ mà lại cho mình quyền bao vây một pháo đài của công quốc này và yêu cầu nó phải đầu hàng như vậy?”
“Khi gửi thông điệp này tới công nương Valentina della Rovere,” viên sứ giả trả lời, “Đức ông Công tước đã được sự chấp thuận của Công tước Urbino.”
Nghe đến đây Valentina liền lấy khuỷu tay huých chàng Bá tước sang một bên, quên hẳn ý định trả lời một cách nghiêm trang khách sáo, nàng để người phụ nữ trong mình tự do nói lên câu trả lời từ đáy lòng.
“Thông điệp này, thưa ngài sứ giả, cùng sự có mặt của chủ nhân ngài ở đây, chỉ là một sự xúc phạm nữa mà tôi phải chịu từ ông ta, và là sự xúc phạm tệ hại nhất. Hãy mang thông điệp đó trở về, và nói rằng khi ông ta cho tôi biết ông ta lấy quyền gì mà dám gửi ngài đến đây như vậy, lúc đó có thể tôi sẽ cho ông ta một câu trả lời tương xứng hơn với sự thách thức này.”
“Vậy công nương hẳn sẽ thấy thích hợp hơn nếu đức ông Công tước đích thân đến nói chuyện với công nương chăng?”
“Không hề. Đến lúc này sự cần thiết đã buộc tôi phải nói chuyện với Gian Maria nhiều hơn giới hạn chịu đựng của tôi rồi.” Và với một cử chỉ kiêu hãnh, cô công nương ra dấu rằng cuộc tiếp kiến đã kết thúc, đoạn quay người đi khỏi mặt thành.
Nàng có một cuộc trao đổi ngắn với Francesco, chàng khuyên nàng những biện pháp phòng thủ cần tiến hành, đưa ra những gợi ý, tất cả đều được nàng đồng ý, hi vọng của nàng lại bừng lên khi nhận ra bên cạnh nàng, ít nhất cũng có một người đàn ông hiểu về việc chàng phải làm. Lòng nàng nhẹ nhõm, nàng lấy lại được sự tự tin và cả niềm vui khi nhìn vào thân hình cao lớn, vạm vỡ của chàng hiệp sĩ, bàn tay chàng nhẹ nhàng đặt lên đốc kiếm một cách quen thuộc như thể thanh kiếm này cũng là một phần con người chàng, đôi mắt chàng luôn bình thản tự tin; khi chàng nói đến hiểm nguy, dưới vẻ bỡn cợt trong giọng nói của chàng, chúng lại trở nên nhẹ tựa lông hồng.
Được Fortemani tháp tùng, chàng Bá tước bắt tay vào việc thi hành các biện pháp chàng đã khuyến nghị. Lão hộ pháp giờ đây đi theo chàng với vẻ chăm chú tuyệt đối của một con chó trung thành, vì lão đã thực sự nhận ra đây là một chiến binh có đẳng cấp mà đem ra so sánh thì lão và những kẻ như lão chỉ đáng làm lính hầu. Thái độ hào hứng của chàng cũng giúp lão có được sự tự tin; vì trước sau chàng cũng chỉ có vẻ coi tất cả như một trò đùa, tựa hồ đây là một vở hài kịch dành cho Công tước Babbiano và do chính quý ông chịu chi phí dàn dựng vậy. Và nếu như những lời khích lệ lạc quan của Francesco đã thổi được sự tự tin vào trái tim của Fortemani và Valentina, chàng cũng có được thành công tương tự với đám lính đánh thuê thủ hạ của Fortemani. Chúng cũng trở nên phấn khởi trước những lời bông đùa khích lệ của chàng, từ sự ngưỡng mộ đối với chàng, chúng trở nên coi trọng công cuộc mà chúng được thuê để phụng sự, và cuối cùng, lấy làm hãnh diện về phần trách nhiệm được giao. Trong vòng một tiếng đồng hồ, Roccaleone trở nên rộn rã hẳn với công việc chuẩn bị phòng thủ, với tinh thần hăng hái và vui vẻ lạc quan đến nỗi Valentina phải ngỡ ngàng trước những gì nhìn thấy, tự hỏi chàng hiệp sĩ mà nàng vừa tin tưởng trao trách nhiệm phòng thủ lâu đài liệu có phải là một phù thủy mà có thể đem đến sự thay đổi kì diệu với đám lính của nàng trong một thời gian ngắn ngủi như thế.
Chỉ một lần Francesco đánh mất sự thư thái vui vẻ của chàng, chuyện khó chịu này xảy ra khi chàng kiểm tra kho vũ khí và chỉ tìm thấy một thùng thuốc súng duy nhất được trữ ở đó. Chàng quay lại Fortemani hỏi xem Gonzaga đã cất giữ thuốc súng ở đâu, và khi thấy rằng Fortemani cũng mù tịt, chàng liền đi tìm Gonzaga. Sau khi đã tìm khắp ngóc ngách của lâu đài, chàng mới thấy gã đang nhẹ bước đi dạo dưới giàn nho trong vườn, vừa đi vừa sôi nổi nói chuyện với Valentina. Khi thấy chàng đến gần, gã trở nên mất tự nhiên, trán cau lại khó chịu.
“Ngài Gonzaga,” Francesco chặn gã lại. Tay công tử ngạc nhiên ngước mắt lên nhìn chàng. “Ngài đã cất thuốc súng dự trữ của ngài ở đâu vậy?”
“Thuốc súng?” Gonzaga lẩm bẩm, lạnh người bởi đột ngột hiểu ra. “Chẳng lẽ không có thuốc súng trong kho sao?
“Có đấy… một thùng nhỏ, đủ để nạp một khẩu đại bác một hay hai lần, nhưng lúc đó chúng ta sẽ chẳng còn gì cho súng ngắn và súng hỏa mai cả. Đó là tất cả những gì ngài dự trữ sao?”
“Nếu đó là tất cả trong kho, thì đó cũng là tất cả thuốc súng chúng ra có.”
Francesco đứng sững không thốt nên lời, nhìn chằm chằm vào gã, khuôn mặt chàng đỏ bừng. Trong cơn giận dữ tột độ, chàng quên bẵng địa vị của họ, cũng chẳng thèm để ý đến sự tự ái Gonzaga có thể cảm thấy từ sự thất sủng của Valentina khi nàng chỉ định một viên trấn thủ thay vì tin vào gã.
“Và đây là cách mà ngài định dùng để cố thủ Roccaleone sao?” chàng vặc lại, giọng sắc như dao. “Ngài đã cẩn thận tích trữ cả một hầm rượu vang hảo hạng, một đàn cừu, cùng đủ thứ tiện nghi khác,” chàng dài giọng mai mỉa. “Ngài định đẩy lui kẻ thù bằng những thứ đó, hay ngài chẳng có ý định chờ đợi một kẻ thù nào hết?”
Câu hỏi của chàng Bá tước đã động quá sát tới sự thật, bị trúng tim đen, một cơn giận bùng lên tình cờ đem lại cho Gonzaga dáng vẻ đường đường của một đấng nam nhi. Đó là cơn gió cuối cùng cần thiết để thổi bùng lên ngọn lửa từ đám than hồng bực tức đang âm ỉ trong gã.
Gã phản pháo lại lập tức, nóng nảy và kiêu hãnh ra trò. Giọng điệu của gã cũng kênh kiệu, cũng chẳng chút nể nang không khác gì giọng điệu của chàng Bá tước, và cuối cùng tay công tử đã thách thức chàng Bá tước đấu tay đôi với gã, cho dù trên ngựa hay đánh bộ, bằng kiếm hay bằng thương, và càng nhanh càng tốt.
Nhưng Valentina đã can thiệp và trách móc cả hai người. Tuy nhiên về phía Francesco, những lời trách móc của nàng khá nhẹ nhàng và kết thúc bằng lời cầu khẩn chàng hãy làm tốt nhất có thể với những gì họ có trg tay ở Roccalee; về phía Gzaga thì ngược lại, lời trách móc của nàng đầy vẻ coi thường, vì câu hỏi của Francesco – mà Gzaga đã lảng tránh không trả lời – đến đúng lúc nàng đang nghi ngờ về dụng ý riêng của gã khi khuyên nàng làm theo một kế sách mà càng ngày nàng càng thấy rõ gã không hề có khả năng thực hiện đến nơi đến chốn, và làm cho nàng mỗi lúc một vỡ lẽ ra. Bây giờ nàng nhớ lại cảnh gã đã luống cuống lạ lùng vào hôm nghe tin Gian Maria đang hành quân về phía Roccalee, rồi lại nhiệt tình đến mức nào khi thuyết phục nàng nên rời bỏ lâu đài – trg khi trước đó cũng chính gã đã tuyên bố hùng hồn về chuyện cố thủ chống lại Công tước.
Ba người còn đang lúng túng chưa biết kết thúc chuyện phiền hà này ra sao thì tiếng kèn trumpet vọng đến từ phía ngoài tường thành.
“Lại là tay sứ giả,” cô thiếu nữ kêu lên. “Lại đây, ngài Francesco, chúng ta hãy xem lần này ông ta mang đến thông điệp gì.”
Đoạn nàng cùng Francesco đi lên phía mặt thành, để mặc Gzaga đứng lại dưới bóng râm của giàn nho, uất đến suýt trào nước mắt.
Tay sứ giả đã quay lại để tuyên bố rằng câu trả lời của Valentina không cho Gian Maria lựa chọn nào khác ngoài việc chờ đợi Công tước Guidobaldo, lúc này cũng đang trên đường đến hội quân với đức ông. Và sứ giả cũng nói sự có mặt của Công tước Urbino sẽ là lời giải thích hoàn hảo cho công nương Valentina về yêu sách mà Gian Maria đã đưa ra, và yêu sách đó sẽ còn được lặp lại khi chú nàng có mặt để xác nhận sự đồng tình của ông.
Phần còn lại của ngày hôm ấy trôi qua bình yên vô sự ở Roccalee, nếu chúng ta không kể đến cơn điên rồ đang khuấy đảo trái tim của Gzaga. Bữa tối hôm đó, gã ngồi trơ trọi chẳng ai đoái hoài đến, trừ mấy cô tùy nữ và anh hề, kẻ thỉnh thoảng lại buông lời trêu ghẹo vẻ cau có của gã. Vanlentina dồn toàn bộ quan tâm vào chàng Bá tước, và trg khi Gzaga – chàng thi sĩ với tâm hồn bay bổng, chàng ca sĩ vui tươi yêu đời, chàng công tử hào hoa lịch duyệt, hiện thân của những gì quý phái tinh tế – ngồi im thin thít như ngậm sỏi, thì chàng phiêu lưu võ biền gặp thời kia giải trí cho mọi người với phg thái sống động luôn khiến chàng chiếm lĩnh mọi trái tim – và Gzaga luôn là ngoại lệ duy nhất.
Francesco nói về cuộc bao vây họ đang phải đương đầu một cách vui vẻ gần như đùa cợt khiến tất cả mọi người đều nhẹ nhõm. Khi nói đến Gian Maria, thái độ của chàng càng thoải mái lạc quan hơn, làm cho tất cả những người có mặt đều hiểu rằng trg suốt cuộc đời binh nghiệp, chàng chưa bao giờ gặp một chuyện thú vị như cuộc phiêu lưu mà số phận đã đưa đến lúc này. Chàng hoàn toàn tự tin về kết quả của cuộc đối đầu cũng như sẵn sàng đón nhận nó.
Liệu có đáng ngạc nhiên không khi mà – chưa bao giờ làm quen với loại đàn ông nào khác ngoài những kẻ đầy kiểu cách giả tạo, các nhà quý tộc của cung đình, các tay công tử quyền quý chuyên có mặt tại phòng khách của các quý bà quý cô; những c người với cử chỉ kiêu kì điệu bộ, lời lẽ sáo rỗng; nói tóm lại là những hạng người luôn bu đầy xung quanh các ông hoàng – đôi mắt của công nương Valentina háo hức mở to chăm chú, như để chiêm ngưỡng tìm hiểu kĩ hơn một mẫu người hoàn toàn mới mẻ, một người đàn ông, hiển nhiên xuất thân cao quý, lại mang theo mình hơi hướng của lều trại hơn là cung điện, một tâm hồn trg đó tính cách thượng võ của một hiệp sĩ hòa quyện kì lạ với sự phg trần gan dạ của một người chuyên tìm kiếm phiêu lưu, một phg cách quý phái đầy quyền uy nhưng lại không hề kiểu cách khuôn sáo như những quý tộc trg triều đình của chú nàng.
Hơn thế, dù còn trẻ, chàng đã là một người chín chắn; chàng đẹp trai, nhưng là vẻ đẹp mạnh mẽ đầy nam tính; chàng có giọng nói thật ấm áp dễ chịu, nhưng đã hơn một lần nàng được nghe giọng nói uyển chuyển của chàng trở nên đầy mạnh mẽ oai nghiêm khi ra lệnh; chàng có tiếng cười sảng khoái, vô tư nhất mà nàng từng nghe – khiến chủ nhân của nó trở nên thân thiết dễ mến ngay lập tức với những ai nghe thấy – mà tiếng cười đó chàng lại không bao giờ tiết kiệm.
Gzaga ngồi lầm lì im lặng, lòng sôi sục căm tức trước sự hèn yếu, vô dụng của gã so với vẻ tự tin, mạnh mẽ của đối phương. Nhưng ngày hôm sau còn đem lại cho gã nhiều điều tệ hơn.
Công tước Urbino đến nơi vào sáng hôm sau, đích thân phi ngựa đến tận bên hào nước cùng một tên lính kèn, tên này lần thứ ba nổi tiếng kèn thách chiến trước cổng lâu đài.
Cũng như hôm trước, Valentina đích thân lên tường thành để đáp lại lời thách thức, đi cùng nàng là Francesco, Fortemani và Gzaga – riêng chàng lãng tử chẳng được ai mời đi theo nhưng cũng chẳng bị ai từ chối, vẫn lầm lì lẽo đẽo theo sau cô thiếu nữ và đoàn tùy tùng của nàng, trg cố gắng tuyệt vọng cuối cùng nhằm cố giữ lấy danh hờ là một trg các đại úy của nàng.
Francesco đã mặc áo giáp ra trận, chàng xuất hiện trên mặt thành, giáp trụ sáng ngời từ đầu đến chân để tỏ thái độ trân trọng cần có với tính chất của cuộc gặp gỡ.
Một ngù lông lớn cắm trên chiếc mũ trụ rủ xuống phía trước, và cho dù chàng nhấc mảnh giáp che mặt lên, khuôn mặt chàng vẫn được bóng của chiếc mũ che khuất khó có thể bị nhận ra.
Ngay cả khi nhìn thấy chú mình, Valentina vẫn bình thản. Mặc dù Guidobaldo rất được thần dân yêu quý, nhưng trg mối quan hệ với cô cháu gái, ông lại chưa bao giờ cố gắng để hai người xích lại gần tới mức có thể quý mến nhau thực sự. Hơn lúc nào hết, lúc này Công tước không hề có ý định lấy tình thân ra khuyên nhủ cô cháu. Ông đến như một người hạ chiến thư, như một ông hoàng đến trừng trị một thần dân phản nghịch, và Công tước đã nói với cô cháu gái đúng với giọng điệu như vậy.
“Công nương Valentina,” ông lên tiếng – hoàn toàn không đả động gì đến quan hệ chú cháu giữa hai người – “cho dù cuộc nổi loạn này làm ra rất phiền muộn, công nương cũng chớ nghĩ rằng việc là một phụ nữ sẽ giúp công nương được nhẹ tay khoan hồng hơn. Chúng ta sẽ trừng trị công nương tương tự như với những kẻ phản nghịch khác trg trường hợp chúng có những hành động giống như công nương đã làm.”
“Thưa đức ông,” cô thiếu nữ đáp, “tôi không đòi hỏi ân huệ nào vượt quá những quyền mà tôi đương nhiên được hưởng với tư cách là một phụ nữ, và những quyền này không liên quan gì đến chiến tranh hay vũ lực. Tôi chỉ muốn đòi lại cho mình quyền được làm chủ bản thân, được tự định đoạt trái tim mình như tôi muốn. Cho đến khi đức ông nhận ra tôi là một phụ nữ với tất cả bản chất tự nhiên của một người phụ nữ, và cho đến khi, đã nhận ra điều ấy đức ông thừa nhận nó, và hứa với tôi lời hứa danh dự của một Công tước sẽ không tiếp tục ép tôi phải thành hôn với Công tước Babbiano, tôi sẽ không rời khỏi đây một bước, bất chấp đức ông, bất chấp quân lính của đức ông, cũng như kẻ liên minh tầm thường của đức ông, Gian Maria, kẻ đã mơ tưởng rằng người ta có thể chiếm được tình yêu bằng gươm đao và áo giáp, và rằng c đường vào trái tim người phụ nữ có thể được mở ra bằng pháo kích.”
“Ta nghĩ chúng ta sẽ khiến công nương trở nên biết điều và có trách nhiệm hơn đấy,” Công tước gằn giọng trả lời.
“Có trách nhiệm với ai kia?”
“Với công quốc của công nương, với danh phận tôn quý mà công nương đã được mang kể từ khi sinh ra.”
“Thế còn trách nhiệm của tôi với bản thân, với trái tim tôi, với người phụ nữ trg tôi? Tất cả những điều này không đáng đếm xỉa đến sao?”
“Công nương, đây là những điều không thể đem ra bàn bạc bằng cách nói lớn tiếng từ trên tường thành xuống được – mà thành thực ra ta cũng không hề có ý định bàn cãi về những chuyện này cho dù là ở đâu. Ta đến đây để yêu cầu công nương đầu hàng. Nếu công nương chống lại chúng ta cũng có nghĩa là đã tự khép mình vào tội chết đấy.”
“Vậy thì tôi sẵn sàng chấp nhận mạo hiểm tính mạng của mình – một cách vui vẻ, để chống lại các ngài. Tôi thách thức đức ông. Hãy làm những gì tồi tệ nhất có thể để chống lại tôi, hãy tự bôi nhọ danh dự đàn ông và tiếng tăm quý tộc của đức ông bằng cách sử dụng bất cứ thứ bạo lực nào ngài muốn, nhưng tôi xin rằng Valentina della Rovere sẽ không bao giờ làm vợ của Công tước Babbiano.”
“Công nương từ chối mở cổng quy hàng?”, ông chú đáp, giọng run lên vì tức giận.
“Chính thức và dứt khoát.”
“Và công nương không hối tiếc về quyết định này chứ?”
“Chừng nào tôi còn sống.”
Ông hoàng cười nhạo.
“Ta phủi tay trước mọi việc có dính đến công nương và tất cả hậu quả có thể xảy ra,” Công tước trả lời lạnh lùng. “Ta để cho vị hôn phu của công nương, Gian Maria Sforza, được toàn quyền hành động, và nếu như có vì nóng lòng muốn được làm chồng quá mà ông ta nặng tay với lâu đài của công nương, thì lỗi hoàn toàn là do công nương. Tất cả những gì ông ta làm đều được sự đồng thuận của ta, và ta đích thân đến đây khuyên nhủ công nương vì công nương vẫn còn có vẻ nghi ngờ điều này. Ta mg công nương hãy nán lại thêm chút thời gian để nghe những gì đức ông Công tước muốn nói. Ta tin rằng ông ta có tài hùng biện hơn ta.”
Guidobaldo trang trọng cúi chào rồi quay ngựa đi. Valentina đã định đi xuống, nhưng Francesco khuyên nàng nên ở lại đợi Công tước Babbiano tới. Và thế là vừa thg thả đi dọc theo bờ thành, Valentina vừa chăm chú chuyện trò với Francesco, Gzaga im lặng theo sau cùng Fortemani với vẻ nhẫn nhục cam chịu, nhưng đôi mắt vẫn theo sát như muốn ăn tươi nuốt sống cả hai người.
Từ trên cao, họ có thể nhìn thấy bao quát trại lính nhộn nhịp phía chân đồi, nơi bọn lính đang xoay trần hì hục dựng lên những căn lều vải màu lục, nâu và trắng. Cả đội quân nhỏ bé đó gồm khoảng một trăm người, mà trg cơn bốc đồng hiếu thắng, Gian Maria đã cho là quá đủ để khuất phục Roccalee. Nhưng họ cũng thấy phần nguy hiểm nhất trg lực lượng của đức ông vẫn còn đang lọc cọc tiến lại trên cánh đồng. Trg tiếng trục bánh xêu cót két, mười chiếc xe bó kéo đang tiến lại; mỗi chiếc chở một khẩu đại bác. Theo sau là các xe chở vũ khí và lương thực.
Cả bốn người chăm chú theo dõi cảnh tượng náo nhiệt tiếp tục diễn ra trước mặt, và một thoáng sau họ nhìn thấy Guidobaldo phi ngựa vào tới giữa trại rồi xuống ngựa. Sau đó từ một chiếc lều rộng rãi to lớn hơn hẳn những chiếc khác, thân hình ngắn ngủn, to bè của Gian Maria xuất hiện, nhưng ở khoảng cách như vậy trg cả bốn người chỉ có Francesco, với đôi mắt tinh tường và đã quá quen thuộc với hình dáng của Gian Maria, là nhận ra đức ông.
Một tên lính hầu giữ ngựa và giúp đức ông lên yên, sau đó, được chính tay lính kèn đã hộ tống Guidobaldo tháp tùng, Gian Maria phi ngựa về phía lâu đài. Tới bên bờ hào, Công tước dừng ngựa. Nhìn thấy Valentina và toán tùy tùng trên mặt thành, ngài liền bỏ chiếc mũ cắm lông vũ ra, mái đầu vàng sẫm trang trọng cúi xuống.
“Công nương Valentina,” ngài lên tiếng, và khi nàng bước lên để trả lời, đức ông ném cho nàng một cái nhìn căm tức từ cặp mắt ti hí tàn nhẫn, khuôn mặt tròn vành vạnh của ngài còn trắng bệch ra hơn cả bình thường, sầm sì tái nhợt và gần như xanh lét.
“Ta rất lấy làm tiếc là đức ông Công tước, chú của công nương, đã không thuyết phục được công nương. Một khi ngài đã thất bại, ta cũng khó có hi vọng thành công – bằng lời nói. Tuy vậy ta vẫn mg công nương cho phép ta được nói chuyện với đại úy của cô, cho dù y là ai.”
“Các đại úy của tôi đều đang có mặt,” nàng bình thản trả lời.
“Ô hô! Vậy là công nương có hẳn hơn một tay đại úy, để chỉ huy… bao nhiêu người nhỉ?”
“Đủ số cần thiết,’’ Francesco lớn tiếng chen vào, giọng nói của chàng vang lên xa lạ từ bên dưới chiếc mũ sắt, “để tống khứ cả ngài lẫn đám du côn đi bắt nạt phụ nữ của ngài xuống địa ngục.”
Đức ông nhổm dậy trên lưng ngựa, ngước mắt nhìn kẻ vừa lên tiếng. Nhưng khuôn mặt của chàng Bá tước đã bị che khuất đến mức không thể nhận ra được, còn giọng nói của chàng và cả vóc người cũng đã thay đổi do chiếc mũ sắt và bộ áo giáp.
“Tên khốn khiếp kia, mi là ai?” Công tước hỏi.
“Ngươi mới là đồ khốn kiếp đến tận chân tơ kẽ tóc cho dù ngươi có là Công tước trăm lần đi nữa,” kẻ lạ mặt đáp trả lại đức ông, còn Valentina thì cười phá lên.
Chưa bao giờ kể từ khi cất tiếng khóc chào đời đức ông Công tước Babbiano phải nghe những lời xúc phạm đến thế từ miệng lưỡi người đời. Bị sỉ nhục, gò má ngài đỏ vằn lên.
“Hãy đợi đấy, đồ du đãng!” đức ông gầm lên. “Cho dù khi lâu đài rơi vào tay ta, ta có xử trí đám lính còn lại ra sao đi nữa, riêng với ngươi ta sẵn sàng hứa một sợi thừng và một khung xà gỗ ngay từ bây giờ.”
“Chà” chàng hiệp sĩ cười giễu cợt. “Muốn ăn thịt chim thì hãy bắt chim đi đã. Đừng vội chắc rằng Roccalee sẽ rơi vào tay ngài. Chừng nào tôi còn sống thì ngài sẽ không bao giờ vào nổi lâu đài đâu, mà ngài biết đấy, mạng sống của tôi là thứ quý báu mà tôi không dễ gì đánh mất đâu.”
Đôi mắt Valentina chợt tối lại, nàng quay sang nhìn thân hình uy nghiêm trg giáp trụ chỉnh tề đang kiêu hãnh đứng bên cạnh, và bất giác cảm thấy lo trước lời thách thức ngạo nghễ chàng ném vào mặt ông hoàng hống hách đang đứng dưới.
“Thôi mà, ngài!” nàng thì thầm. “Đừng chọc giận ông ấy nữa.”
“Phải đấy,” Gzaga rên rỉ, “vì lòng kính Chúa xin ngài đừng nói gì nữa, nếu không chúng ta sẽ đi tg cả vì ngài mất.”
“Công nương,” Công tước lại lên tiếng, không thèm để ý gì đến Francesco nữa, “tôi cho công nương hai mươi bốn giờ để suy nghĩ lại. Công nương có thể thấy quân của tôi đang mang đại bác đến doanh trại. Khi tỉnh dậy sáng ngày mai công nương sẽ thấy đại bác đã sẵn sàng chĩa vào tường thành. Thôi thì, nói như vậy cũng quá đủ rồi. Trước khi cáo lui tôi muốn nói vài lời với ngài Gzaga.”
“Miễn là ngài đi khỏi đây, ngài muốn nói gì với ai cũng được,” nàng trả lời vẻ coi thường. Rồi quay sang bên cạnh, nàng ra hiệu cho Gzaga thay vào chỗ nàng vừa đứng.
“Ta dám thề là thằng hề tốt mã này đang run như cầy sấy vì những gì sắp đến,” Công tước tự nhủ, “và biết đâu sợ hãi chẳng làm hắn biết điều hơn.” “Ngài Gzaga!” đức ông cao giọng. “Vì ta tin rằng tất cả lính đồn trú ở Roccalee đều do ngài chỉ huy, ta kêu gọi ngài hãy ra lệnh cho chúng mở cổng lâu đài và hạ cầu treo xuống, và thề trên danh dự của cả Guidobaldo và ta, ta hứa sẽ ân xá cho tất cả bọn chúng – trừ tên láo xược đang đứng cạnh ngài. Nhưng nếu đám đao búa của ngài dám chống lại ta, ta hứa với ngài ta sẽ san bằng Roccalee đến viên đá cuối cùng, và ta sẽ làm cỏ tất cả các người không trừ một ai.”
Gzaga đứng đó run lẩy bẩy, miệng lắp bắp không thành tiếng, nhân lúc đó Francesco lại cúi người về phía trước.
“Chúng ta đã nghe điều kiện của ngài”, chàng trả lời, “và chúng ta không muốn quan tâm đến chúng. Đừng phí thời giờ dọa hão nữa.”
“Ngài hiệp sĩ, điều kiện của ta không phải dành cho ngài. Ta không quen biết ngài, ta không nói với ngài, cũng không cho phép một kẻ như ngài được tự tiện nói chuyện với ra.”
“Cứ thử nấn ná ở đó thêm chút nữa xem,” chàng hiệp sĩ đáp lại, giọng đã có phần kích động, “quý ngài sẽ được nói chuyện vói một loạt đạn súng hỏa mai đấy. Này, dưới kia!” chàng quay lại, ra lệnh cho một đám xạ thủ tưởng tượng mà chàng làm bộ như đang phục sẵn trên mặt tường thấp hơn của khu vườn phía trái chàng. “Xạ thủ hỏa mai, vào vị trí! Đốt bùi nhùi! Sẵn sàng! Bây giờ, thưa ngài Công tước, ngài sẽ tự ý lui ra, hay buộc lòng chúng tôi phải thổi bay ngài ra đây?” Đức ông đáp trả lại bằng một tràng đe dọa pha lẫn nguyền rủa về cách thức ngài sẽ trừng phạt kẻ đối thoại láo xược một khi hắn rơi vào tay ngài.
“Súng lên vai!” chàng hiệp sĩ lớn tiếng ra lệnh cho đội xạ thủ tưởng tượng, trg lúc Công tước, không dám thốt ra thêm câu nào, quay ngựa phi nước đại cuống quýt rời xa tường thành, bỏ lại tay lính kèn hấp tấp phóng ngựa theo, trg khi Francesco phá lên cười nhạo.