Bà Raquin là người bán tạp hoá cũ ở Vernon. Trong gần hai mươi lăm năm, bà đã sống trong một tiệm buôn nhỏ của thành phố này. vài năm sau cái chết của người chồng, lòng đầy chán chường, bà bán đi sản nghiệp. Tiền dành dụm cộng với việc bán buôn này đã cho bà một số vốn trong tay bốn chục ngàn francs mà bà đã đầu tư mang đến số lợi tức hàng năm, hai ngàn francs. Số tiền này đủ để bà tiêu pha rộng rãi. Bà sống cuộc đời xa cách, không biết gì đến những niềm vui hay những nỗi lo toan gay gắt của thế gian này, bà tồn tại hên bình với niềm hạnh phúc lặng lẽ.

Bà đã thuê với giá bốn trăm francs một ngôi nhà nhỏ có vườn cây lấn ra đến tận bờ sông Seine, một chỗ ở tách biệt và kín đáo, phảng phất hương vị của một tu viện. Một con đường hẹp dẫn đến nơi ẩn cư giữa những cánh đồng cỏ mênh mông, cửa sổ hướng về con sông và những ngọn đồi hoang vắng ở bờ bên kia. Người đàn bà tốt bụng khi đã qua cái tuổi năm mươi, tự khép mình vào nơi tận cùng hiu quạnh này và ở đó, bà hưởng niềm vui thanh thản giữa đứa con trai Camille và cô cháu gái Thérèse của mình.

Rồi Camille hai mươi tuổi. mẹ gã vẫn nuông chiều gã như một đứa trẻ con. Bà yêu thương gã tha thiết để giành lấy sự sống cho gã suốt thời thiếu niên triền miên đau đớn. Đứa trẻ liên tục bị những cơn sốt và mọi chứng bệnh có thể tưởng tượng được. Trong suốt mười lăm năm trời bà Raquin phải chống đỡ những cơn bệnh đáng sợ cứ liên miên kéo đến hòng cướp đi đứa con của bà. Và bà đã chiến thắng tất cả bằng lòng kiên trì, sự chăm chút và tình thương yêu tha thiết của mình.

Camille lớn lên, thoát khỏi cái chết nhưng vẫn hoàn toàn run rẩy bởi những cơn chấn động nối tiếp nhau làm đau đớn thể xác. Gã nhỏ bé và gầy guộc. Chân tay gã mảnh khảnh cử động một cách chậm chạm và uể oải. Bà mẹ càng yêu thương hơn vì sự yếu đuối đã hoàn toàn chế ngự gã. Bà nhìn ngắm khuôn mặt nhỏ xanh xao đáng thương ấy bằng tất cả sự dịu dàng hãnh diện và nghĩ rằng mình đã trao cho nó cuộc sống mười lần hơn.

Trong những lúc yên tĩnh hiếm hoi khi nỗi đau đớn lãng quên nó, đứa trẻ theo học ở trường thương mại Vernon. Nó học các môn chính tả và số học. Kiến thức của nó chỉ hạn chế trong bốn phép tính và một sự hiểu biết hời hợt về ngữ pháp. Về sau nó thực hành những bài tập viết và kế toán. Bà Raquin bắt đầu run sợ khi có ai đó khuyên nên gởi cậu con trai vào trường trung học, bà biết nó sẽ chết mất nếu xa bà, bà cho là sách vở sẽ giết nó. Vậy là Camille, vẫn dốt nát, và sự dốt nát đó như thêm vào sự yếu đuối trong con người nó.

Đến năm mười tám tuổi, vô công rồi nghề, buồn chán chết đi được trong sự dịu dàng bao bọc của người mẹ, gã xin vào làm trong một hiệu buôn vải, giữ chân thư ký lương tháng sáu chục francs. Đầu óc gã lo lắng với việc trở lại cuộc sống nhàn rỗi không thể chịu đựng nổi. Gã cảm thấy yên tâm hơn, sức khoẻ tốt hơn trong công việc nặng nhọc thô thiển này, dưới vai trò một nhân viên suốt ngày cặm cụi trên các hoá đơn, trên những phép tính kếch sù mà gã kiên trì dò từng con số một. Buổi chiều, rã rời, đầu óc trống rỗng, gã tận hưởng những khoái lạc vô tận trong sâu thẳm sự trì độn của mình. Gã đã phải cãi cọ với bà mẹ để được vào cửa hàng buôn vải, trong khi bà muốn luôn giữ gã bên mình, dưới mái nhà, xa cách những bất trắc của cuộc đời. Chàng trai trẻ lên giọng kẻ cả, gã đòi hỏi việc làm như trẻ con vòi vĩnh đồ chơi, không phải vì ý thức bổn phận mà vì bản năng, vì nhu cầu tự nhiên.

Tình âu yếm, lòng tận tuỵ của bà mẹ khiến cho gã ích kỷ ghê gớm, gã tưởng mình yêu thương những ai thương xót và âu yếm gã, nhưng thực tế gã sống tách biệt và trong tận đáy lòng, gã chỉ thích sự thoải mái cho riêng mình, tìm đủ mọi cách có thể để tăng cường sự hưởng thụ riêng. Khi sự trìu mến, mủi lòng của bà Raquin làm gã chán ngấy, gã cuồng nhiệt lao vào nỗi đam mê ngu xuẩn rứt gã ra khỏi những chén nước sắc cùng lọ thuốc. Rồi buổi chiều, từ bàn giấy trở về, gã chạy đến bờ sông Seine cùng cô em họ Thérèse của mình.

Thérèse gần mười tám tuổi. Vào một ngày cách đây mười sáu năm, lúc bà Raquin còn bán tạp hoá thì em trai bà, đại uý Degans mang đến một đứa bé gái. ông ta đến từ Algérie.

– Đây, đứa bé cháu của chị – ông nói với một nị cười mỉm – Mẹ nó đã mất..Tôi thì chẳng biết làm thế nào. Tôi giao nó cho chị.

Bà hàng xén ôm lấy đứa bé, cười với nó và hôn lên đôi má hồng của nó. Degans ở lại Vernon t am ngày. Người chị chỉ hỏi qua loa về đứa bé mà ông đã trao cho. Bà hiểu lờ mờ là cô bé được sinh ra ở Oran, thành phố cảng của Algérie, và thừa hưởng nhan sắc tuyệt vời của một bà mẹ bản xứ. Một giờ trước khi ra đi, ông đại uý đã để lại cho bà một tờ khai sinh trong đó thừa nhận Thérèse mang họ mình. Rồi ông lên đường và không ai còn gặp được ông nữa, vài năm sau đó, ông bị giết ở châu Phi.

Thérèse lớn lên, cùng ngủ cùng giường với Camille trong tình âu yếm ấm áp của người cô. Cô có một sức khoẻ thép mà lại được chăm sóc như một đứa trẻ ốm yếu, chia sẻ thuốc men với người anh họ, được giữ gìn trong không khí nóng bức của căn phòng đầy rẫy hơi thở của gã bệnh nhân trẻ tuổi. Trong nhiều giờ, cô ngồi xổm trước ngọn lửa, trầm tư, nhìn chằm chằm những ánh lửa không chớp mắt. cuộc sống bị buộc phải dưỡng bệnh này khiến cô cuộn mình lại, mắc thói quen ăn nói thầm thì, bước đi không tiếng động, ngồi câm lặng và bất động trên chiếc ghế dựa, cặp mắt mở trừng trừng và tia nhìn trống rỗng.

Và khi cô nhâc một cánh tay hoặc tiến một bước chân, người ta cảm thấy trong cô có sự mềm dẻo của loài mèo, các cơ bắp săn gọn mạnh mẽ, cả một năng lượng, cả một đam mê nằm yên trong cái thể xác ngủ quên của cô. Có một ngày người anh họ bị té ngã, do yếu đuối, bằng một cử chỉ đột ngột, cô vực gã dậy và mang gã đi, và sự phô bày sức mạnh này đã ghi dấu những mảng lớn đỏ hoe trên khuôn mặt cô. Cuộc sống tù hãm, cái lối sống bạc nhược mà cô phải chịu đựng đã không thể làm suy yếu cơ thể gầy gò mà sung mãn của cô, chỉ vương trên mặt cô màu xanh xao, hơi ngả vàng và cô trở nên gần như xấu hẳn trong bóng tối. Đôi khi, cô đến cửa sổ để lặng ngắm những ngôi nhà trước mặt, trên đó mặt trời vung vãi những làn ánh sáng vàng rực.

Khi bà Raquin bán đi sản nghiệp và rút về ẩn cư nơi ngôi nhà nhỏ ven sông nước, Théresè rung lên những niềm vui thầm kín. Bà cô Raquin rất thường khi nhắc nhở.

– Đừng làm ồn ào, hãy yên lặng

Và cô thận trọng giữ trong đáy lòng mọi cuồng nhiệt trong tính cách của mình. Cô có bản tính cực kỳ trầm tĩnh, một sự bình tĩnh bề ngoài che đậy những kích động dữ dội bên trong. Cô luôn luôn tự cho rằng mình đang ở trong phòng của người anh họ, bên cạnh một đứa trẻ đang hấp hối, cô có những cử động êm dịu, những lúc im lặng, bình thản, những lời lẽ ấp úng của một phụ nữ luống tuổi. khi nhìn thấy khu vườn, giòng sông trắng xoá, những ngọn đồi ngút ngàn xanh tươi hiện lên ở chân trời, trong cô tràn ngập một niềm ham muốn hoang dại được chạy đùa, la hét, và cô cảm thấy con tim mình đập dồn trong lồng ngực. Nhưng không một bắp thịt trên gương mặt lay động, cô chỉ cam lòng mỉm cười khi nghe người cô hỏi chỗ ở mới có làm cho cô vui thích hay không.

Thế là cuộc sống trở nên tuyệt vời đối với cô. Cô vẫn giữ dáng vẻ mềm mại, vẻ mặt bình thản và dửng dưng, cô vẫn là đứa trẻ ngoan bên giường của một người bệnh, nhưng đời sống nội tâm của cô thì sôi sục và cuồng nhiệt. Khi còn lại một mình trên thảm cỏ ven bờ sông, cô nằm sấp như một con thú, cặp mắt đen láy mở to, thân hình cuộn lại như muốn chồm lên. Ở đó trong nhiều giờ không nghĩ ngợi gì cả, mặc cho ánh nắng mặt trời gặm nhấm, hạnh phúc được cắm chặt ngón tay vào đất. Cô tưởng tượng những giấc mơ điên rồ, thách thức nhìn dòng sông gầm gừ, tưởng như nước sông chực trào lên tấn công mình. Thế là cô căng người lại, sẵn sàng tự vệ, thâm tâm phẫn nộ tự hỏi làm thế nào để chiến thắng những cơn sóng đó.

Vào buổi tối, bình tâm và im lặng, Thérèse ngồi may vá bên cạnh người cô, gương mặt cô dường như thiu thiu ngủ dưới ánh sáng lướt nhẹ nhàng từ ngọn đèn chụp. Camille ngồi lọt thỏm trong chiếc ghế bành, nghĩ ngợi về những bài tính của gã. Chỉ thỉnh thoảng, một lời nói thầm thì lay động sự yên tĩnh của cả nhà đang chập chờn ngủ này.

Bà Raquin nhìn những đứa con với một lòng nhân từ thanh thản. Bà đã quyết định cho chúng lấy nhau. Bà lúc nào cũng đối xử với đứa con trai như kẻ đang hấp hối, bà run sợ khi nảy sinh ý tưởng ngày nào đó mình chết đi để lại nó đơn độc và đau đớn. Thế là bà trông cậy vào Thérèse, tự nhủ rằng thiếu nữ này sẽ là một người trông giữ Camille chu đáo. Cô cháu gái với dáng trầm tĩnh, sự tận tuỵ lặng lẽ, đã gợi cho bà một niềm tin vô bờ bến. Bà đã trông thấy cô xử sự và muốn cô là một thiên thần hộ mệnh cho con trai mình. Cuộc hôn nhân này là một hồi kết đã dự kiến, đã quyết định dứt khoát.

Bọn trẻ từ lâu đã biết rằng ngày nào đó chúng sẽ lấy nhau. Chúng đã lớn lên trong ý nghĩ đã trở nên quen thuộc và tự nhiên như thế. Mọi người nói về cuộc hôn nhân này, trong gia đình, như một điều gì đó cần thiết và tiền định. Bà Raquin đã bảo.

– Ta hãy chờ tới lúc Thérèse được hai mươi mốt tuổi.

Và họ kiên nhẫn chờ đợi, không sốt ruột cũng chẳng ngượng ngùng.

Chứng bệnh đã làm Camille thiếu máu, không biết gì đến những ham muốn nhức buốt của tuổi thanh xuân. Gã vẫn là đứa thiếu niên trước mắt cô em họ, gã ôm lấy nàng như gã ôm hôn mẹ mình, theo thói quen, không hề hấn gì cả đối với sự bình thản ích kỷ của gã. Gã xem nàng như một người bạn gái hay chiều chuộng để giúp gã không quá chán ngán, và khi cần thì sắc thuốc cho gã uống. Khi vui đùa cùng nàng, gã ôm choàng nàng trong vòng tay mà vẫn nghĩ là ôm một đứa con trai, da thịt gã không một chút rung động. Và không bao giờ vào những lúc đó, gã nảy sinh ý tưởng hôn lên đôi môi nóng bỏng của Thérèse khi nàng cựa mình với một nụ cười kích động.

Chính thiếu nữ dường như cũng lạnh lùng và dửng dưng. Đôi lúc nàng mở to đôi mắt hướng về Camille, dừng lại và lặng nhìn gã trong vài phút với sự chăm chú cực kỳ bình thản. Chỉ có đôi môi khi ấy mấp máy khó nhận ra. Người ta không thể đọc được gì cả trên khuôn mặt khép kín mà ý chí khôn nguôi luôn giữ được vẻ dịu dàng và chăm chút. Khi mọi người đề cập đến đám cưới, Thérèse trở nên nghiêm trọng, chỉ gật đầu tán thành những gì bà Raquin nói ra. Còn Camille thì ngủ thiếp đi.

Buổi chiều ngày hè, hai người trẻ tuổi trốn ra bờ sông. Camille bực bội vì sự chăm sóc không ngừng của bà mẹ, gã phản ứng lại, gã muốn chạy nhảy, muốn thoát khỏi những mơn trớn khiến gã buồn nôn. Thế là gã lôi kéo Thérèse, khiêu khích cô đánh vật, lăn mình trên cỏ. Một hôm, gã đẩy cô em họ té nhào, thiếu nữ chồm dậy với sự hoang dại của một con thú, và khuôn mặt nóng bừng, đôi mắt đỏ ngầu, nàng xông vào gã, đôi tay giơ cao. Camille chuồi người trên đất. Gã đã sợ.

Năm tháng trôi qua. Ngày đám cưới đã định rồi cũng đến. Bà Raquin kéo Thérèse ra chỗ riêng, bảo cho nàng biết về người cha và người mẹ của nàng ,kể lại câu chuyện về sự ra đời của nàng. Thiếu nữ lắng nghe người cô, rồi ôm hôn bà mà không thốt lên lời nào cả.

Buổi tối, thay vì vào phòng mình ở bên trái cầu thang, Thérèse bước vào phòng người anh họ, phía bên phải. Đó là tất cả sự thay đổi đã xảy ra trong đời nàng vào cái ngày hôm đó. và hôm sau, khi đôi vợ chồng mới cưới bước xuống, Camille vẫn với vẻ bạc nhược bệnh hoạn, dáng bình thản ích kỷ cực kỳ của gã, còn Thérèse thì vẫn luôn là sự dửng dưng kín đáo, khuôn mặt chịu đựng với sự trầm tĩnh đáng kinh ngạc.