Năm 2008, miền Nam gặp thảm họa tuyết lớn, một trận động đất 8,0 độ Richter xảy ra ở Vấn Xuyên; thế vận hội Olympic mùa hè lần thứ 29 được tổ chức tại Bắc Kinh; sự cố melamine khiến công chúng chú ý hơn đến vấn đề an toàn thực phẩm; tàu vũ trụ có người lái Thần Châu 7 đã được phóng thành công.

Mỗi ký ức hẵng còn mới mẻ, trong một năm vô cùng đặc biệt với nhiều sự kiện lớn in dấu ký ức chung của người dân cả nước. Nhưng lúc ấy chúng tôi nào hay biết, ngày 1 tháng 1 năm 2008, đếm ngược khoảnh khắc giao thừa đã qua, đối với tôi, sự kiện lớn nhất chính là câu nói ấy của Từ Chi Dương.

Chính xác là năm chữ: bắt đầu theo đuổi cậu.

—

Từ Chi Dương theo tôi về tới dưới ký túc xá, nghe rất rõ tiếng bước chân đạp tuyết của cậu ở phía sau. Điều đó khiến tôi nhớ lại thời thơ ấu của mình, càng cảm thấy xấu hổ, tiếp tục tăng tốc bước chân.

Cuối cùng cũng tới cổng trường, tôi ngoái đầu nói nhanh: “Cậu mau về đi!”

“Muộn rồi, để tớ đưa cậu đến dưới ký túc xá.” Cậu thở dài bất đắc dĩ, “Có chắc chắn vào được không?”

“Được, tớ nhờ Trần Tiêu Dĩnh mở cửa sổ rồi.”

“Ừ.” Từ Chi Dương hất cằm ra hiệu, “Đi đi, tớ theo sau.”

“…” Tôi đâm lúng túng, đi một bước ngoái đầu ba lần, cuối cùng cũng chịu thua. Hai chúng tôi bước song song trên nền tuyết, cả thế giới trở nên tĩnh lặng.

Càng yên tĩnh càng chột dạ, tôi không kìm được mở miệng: “Từ Chi Dương, cậu còn nhớ hồi trước tớ suýt đã nhận dì Dương làm mẹ nuôi không? Nếu không phải bà tớ cảm thấy hơi… vội vã, thì cậu đã là anh trai của tớ rồi, dù không phải ruột thịt nhưng…”

“Nhưng tớ không phải anh trai cậu, thậm chí cũng không muốn làm bạn chí cốt của cậu Khương Lộc à.”

Cậu chậm rãi nói tiếp, “Nhận tiện nói luôn, chuyện nhận mẹ nuôi không liên quan gì đến bà cậu, chính tớ phản đối trước.”

Tôi ngạc nhiên nhìn cậu, cố nhớ lại tình huống hồi đó nhưng không tài nào nhớ rõ, chỉ cảm thấy chiếc mũ len đau ôm chặt vầng trán. Theo bản năng giơ tay kéo nó, nói vòng vo: “Tụi mình làm bạn cũng 10 năm rồi.”

Từ Chi Dương cười khổ, vỗ vào gáy tôi: “Tớ chỉ nói trước với cậu thế thôi, cho cậu thời gian thích ứng.”

“Tớ không thích ứng được, cứ thấy kỳ kỳ… Tớ đau đầu quá.”  Tôi gỡ mũ xuống, gió lớn thổi qua lạnh quá, lần này đau đầu thật rồi.

“Bị cảm bây giờ.”

Cậu kéo mũ áo khoác của tôi lên, động tác thành thạo như bản năng. Sau đó im lặng, mỗi người một tiếng thở dài.

Vẻ gượng gạo ấy khiến tôi rất khó chịu, chỉ muốn về ngủ một giấc, rồi sáng mai mọi thứ sẽ quay trở lại như lúc ban đầu. Mấy phút sau, ký túc xá xuất hiện trong tầm mắt, tôi gọi điện cho Trần Tiêu Dĩnh, dặn cậu ấy mở cửa sổ.

Không ngờ lại có sự cố, tôi không vào được.

Ở bên trong còn có thể giẫm lên ghế, nhưng bên ngoài chỉ có cách tường và kính, không có chỗ đặt chân. Tôi nắm lấy thành cửa sổ, cố nhón chân nhưng không cách nào với tới.

Trần Tiêu Dĩnh ngáp dài, đứng bên trong dặn: “Từ Chi Dương, cậu đỡ cậu ấy lên đi.”

Một giây sau cảm giác eo được nâng lên, chân rời khỏi mặt đất. Tôi mặc kệ sự xấu hổ, dùng cả tay lẫn chân bò vào, lôi thôi lếch thếch y hệt con đười ươi.

Trong quá trình ấy không biết đã đạp Từ Chi Dương mấy cái, chỉ cảm thấy luôn có chỗ đặt chân, lại không có thời gian để giữ. Tôi ngoái đầu xin lỗi, nhưng cậu không bận tâm: “Giữ cho chắc, nhấc chân vào trước.”

“Ừ, cũng sắp vào rồi…”

Nhưng, vừa dứt câu thì tức khắc có ánh sáng lia đến, hình như là đèn pin. Hai đứa khựng lại, nghe thấy âm thanh từ xa vọng tới: “Mấy đứa làm gì đấy!”

Trong hốt hoảng thấy có bóng người chạy tới, luồng sáng lay động rồi dừng lại trước cửa sổ: “Hai em kia! Xuống ngay!”

“Tiêu rồi tiêu rồi, là bảo vệ.” Lúc ấy sợ tới mức mồ hôi chảy ròng ròng, tiến thoái lưỡng nan, miệng lắp bắp, “Trần Tiêu Dĩnh, đóng cửa sổ đóng cửa sổ, kéo rèm lại đi.”

Rồi lập tức lăn thẳng xuống đất, chưa kịp đứng vững đã bị Từ Chi Dương kéo chạy, chạy rớt cả mũ, co cẳng băng băng trong tuyết.

Cũng chẳng biết chiếc mũ trong tay đã rơi lúc nào, khăn choàng cũng không yên vị trên cổ, lệch hẳn một bên. Gió lùa vào cổ áo, hong khô mồ hôi trên người, để lại những cơn rét lạnh run người.

Tôi dần dần kiệt sức, để mặc Từ Chi Dương kéo chạy, tới khi ra khỏi cổng mới dừng, ngồi phịch xuống đất thở dốc.

Cậu ấy cũng chẳng chạy nổi nữa, đứt hơi nói “dưới đất lạnh”, rồi vươn tay toan đỡ. Không biết là do cậu ấy cũng mất sức hay là tôi nặng quá, không kéo nổi, trái lại còn mất trọng tâm ngã xuống.

Từ Chi Dương nhanh chóng phóng lớn trong mắt, rất gần, gần tới nỗi hơi thở thở ra hóa thành làn sương trên mặt cậu, vội vàng nín thở. Sự việc đột ngột, nếu cậu ấy không chống kịp thời thì đã nhào thẳng vào người tôi rồi.

Cả hai vô cùng lúng túng. Từ Chi Dương vốc một đụn tuyết đưa lên miệng hà hơi, nói: “Cái đó, không về được giờ tính sao đây? Hay là…”

“Tớ đến tiệm net.” Nói rồi phủi quần áo đứng dậy, cúi đầu nhìn xuống đất, nói một lèo: “Cậu về đi, tiệm net ở đối diện mở cửa 24/7, hồi trước tớ có đi rồi.”

Cậu chần chừ, chợt không biết phải làm thế nào.

Sự tương tác giữa mọi người thật thú vị, những thay đổi có thể chỉ diễn ra trong tích tắc. Mới mấy giây trước Từ Chi Dương vẫn còn duy trì thói quen từ nhiều năm: đội mũ chỉnh áo cho tôi mà không cần suy nghĩ, cũng giúp tôi leo cửa sổ… Dù cậu ấy nói coi như chúng tôi chưa từng quen biết, nhưng sự gần gũi đã khắc sâu trong tiềm thức, ấy chính là tác dụng của thời gian.

Và giờ đây tôi có thể cảm nhận rất rõ, những thứ khác đã bắt đầu có tác dụng.

—

Tôi cuộn mình trên ghế tựa trong tiệm net, nhìn chằm chằm màn hình máy tính, khóe mắt trông thấy Từ Chi Dương cũng đi vào, ngồi trong góc cách xa chỗ tôi.

Có lẽ cậu vẫn lo nên âm thầm đi theo.

Đầu óc rối bòng bong, ép bản thân làm gì đó để thôi suy nghĩ, ma xui quỷ khiến thế nào lại mở Xiaonei ra.

Đã lâu rồi không lên mạng, kể từ khi chuyện tìm Lý Miễn bị Lâm Hiếu Thành vạch trần, tôi chẳng còn thiết tha gì nữa. Như một cỗ máy nhập mật mã, đăng nhập, lướt xem tình hình vài người bạn.

Tới khi vô tình phát hiện trong danh sách bạn bè ghé thăm có một cái tên quen thuộc, nhưng là ảnh đại diện lạ lẫm.

Còn nhớ lúc trước tôi tìm được một Chu Miễn ở thành phố nhỏ Tây Bắc không?

Cậu ta đã đổi ảnh đại diện, là một chú nai.

—

Trong đầu tôi như có một sợi dây kéo căng, lập tức tỉnh táo. Nhấp vào trang cá nhân của cậu, không còn trống trơn nữa, đúng vào lúc 0 giờ, Chu Miễn này đã đăng dòng trạng thái đầu tiên.

Chỉ bốn chữ:

Chúc mừng năm mới.

Một dòng trạng thái đơn giản nhưng khiến tôi liên tưởng gán ghép đủ điều. Kìm nén tâm trạng kích động gọi điện cho Lâm Hiếu Thành, một lúc sau mới nghe thấy chất giọng ồm ồm của cậu ta.

“Làm gì thế, đã mấy giờ rồi còn gọi điện…”

“Quấy rầy cậu rồi, là chuyện này, hôm đó cậu nói đã hỏi thăm mấy người ở trên Xiaonei, không có Lý Miễn…”

Tôi dừng lại, cho cậu ta thời gian nghe hiểu rồi mới tiếp tục: “Có một người tên Chu Miễn, cậu đã hỏi chưa?”

Lâm Hiếu Thành hít sâu một hơi, ép giọng nói: “Khương Lộc, cậu lại bắt đầu nữa rồi hả?”

“Tớ chỉ hỏi một câu thôi, cậu trả lời nhanh lên là được đi ngủ.”

“Hỏi rồi, hỏi hết tất cả rồi, Lý Miễn Chu Miễn gì cũng đều hỏi.”

“Nhưng có một Chu Miễn trang cá nhân trống trơn, cũng không có ảnh đại diện, cậu hỏi chưa?”

Đầu dây không lên tiếng, vài giây sau Lâm Hiếu Thành mới trả lời: “À, tài khoản ảo đó hỏi làm gì.”

“Cậu không hỏi?! Thế mà cậu dám nói đã hỏi hết!” Tôi bất giác cao giọng, không rõ là bực bội hay vui mừng.

“… Thì đã sao, không phải cậu nói cậu ta không thi đại học à.”

“Học trường nghề có tính là đại học không? Học bảo dưỡng ô tô này nọ.”

Trong điện thoại sột soạt một lúc, có thể Lâm Hiếu Thành đi ra khỏi phòng, sau đó hắng giọng nghiêm túc nói: “Ý của cậu là, Lý Miễn đổi tên thành Chu Miễn, chạy đến một thành phố nhỏ vô danh ở Tây Bắc học bảo dưỡng ô tô?”

“Ừ.”

“Khương Lộc này, tớ thấy cậu đã mất logic cơ bản nhất rồi, nếu cậu ta muốn học sửa xe thì sao không tự học sửa chữa ở nhà, không đến Bắc Kinh học, mà phải đến cái chốn Tây Bắc heo hút học?”

“Có lẽ vì cơ duyên gì đó…”

“Trùng tên trùng hợp mà thôi.” Lâm Hiếu Thành mất kiên nhẫn, bực mình vì sự cứng đầu của tôi, nói, “Lần trước nói với cậu biết bao chuyện, có phải nước đổ lá khoai rồi không, có phải trên mạng không có Lý Miễn cậu mới chịu dừng đúng không.”

Tôi không đáp mà hỏi ngược lại: “Tại sao cậu ấy lại đổi ảnh đại diện thành hình con nai?”

“Chỉ là động vật thôi mà, Khương Lộc à, có rất nhiều người để ảnh đại diện là chó mèo, cậu đừng nghĩ nhiều nữa.”

Câu trả lời ấy không khiến tôi phục, chuyện nào cũng có nguyên nhân của nó. Tôi tắt máy, chần chừ một hồi, lấy hết dũng khí thêm cậu ấy vào mục bạn thân.

Tin nhắn trả lời đầu tiên là vào hơn nửa năm sau.

—

Trong nửa năm ấy đã xảy ra rất nhiều chuyên.

Đón một mùa đông buốt giá mấy chục năm mới có một lần, gần như toàn bộ kỳ nghỉ đông đều làm tổ trên giường, xem phim đọc tiểu thuyết; ngày 12 tháng 5 xảy ra trận động đất Vấn Xuyên, lúc ấy chúng tôi đang trong lớp Toán Cao cấp, có bạn học quê ở Tứ Xuyên hốt hoảng gọi điện, song gọi không được, cuống tới nỗi cầm điện thoại gào khóc; Thế vận hội Olympic, Từ Chi Dương ở lại Bắc Kinh làm tình nguyện viên, hỗ trợ phiên dịch, khi pháo hoa hình dấu chân khổng lồ bắn lên trời vào đêm khai mạc, cậu gọi điện cho tôi, để tôi nghe tiếng pháo.*

(*Mở đầu màn trình diễn của lễ khai mạc Olympic tại Bắc Kinh là 29 dấu chân pháo hoa đầy ấn tượng dọc theo trục giữa của thành phố Bắc Kinh, từng bước một tiến tới sân vận động quốc gia Trung Quốc. Màn trình diễn:

.)

Vào năm ấy, chúng tôi cùng nhân dân cả nước trải qua đau buồn thương tiếc cho đến phấn khích hân hoan, khi những sự kiện trọng đại ấy xảy ra, những ký ức tầm thường tong đời dần bị phai mờ, chỉ nhớ anh bảo vệ ở trường đã quyên góp cho Vấn Xuyên, tài xế taxi hay buột miệng câu chào “welcome to Beijing”.

Trong niềm vui hòa lẫn nỗi buồn ấy, chúng tôi bước vào năm hai đại học.

Chỉ mới khai giảng mà tôi đăng ký học thêm văn bằng hai chuyên ngành báo chí, tính trốn môn Toán Cao cấp. Có lẽ vì ám ảnh sự việc hồi cấp 2, lần này tôi đã có thể thuận lợi vào phòng phát thanh mà không mắc thêm sai lầm nào.

Vào một chiều thứ sáu, sau khi kết thúc buổi phát thanh, người trong ban gọi lại.

Là một đàn anh khoa báo chí, nhiệt tình năng nổ, thích tổ chức các hoạt động tập thể. Anh ấy vừa thu dọn đồ đạc vừa nói: “Khương Lộc, tối nay có sự kiện chiếu phim ở tiệm cà phê cửa Tây, mọi người sẽ thảo luận về phim tài liệu, nếu rảnh thì đi cùng nhé.”

“Ngại quá ạ, em có hẹn với bạn rồi…”

Đàn anh cười: “Bạn trai hả?”

“Không phải, ừm… Hẹn đi xem bạn biểu diễn.”

Không đoán nhầm đâu, cuối cùng Ngụy Tiêu cũng đã có một buổi biểu diễn đàng hoàng. Gần đây cậu ấy đi hát ở một quán bar sạch sẽ, trước đó đã mời tôi và Từ Chi Dương ghé xem.

Háo hức ăn diện, kết quả vừa ra cửa thì nhận được điện thoại của Ngụy Tiêu, nói cậu ấy đã hủy suất diễn, hẹn hôm khác.

Tôi thất vọng thả túi xách xuống, hỏi: “Cậu nói với Từ Chi Dương chưa.”

“Nói rồi, cậu ta bảo…” Ngụy Tiêu dừng lại, “Thực ra cậu ta bảo không cần báo với cậu, đến lúc đó cả hai sẽ đi dạo.”

“… Ờ.” Bất giác nhíu mày, “Thôi tớ không đi đâu, đúng lúc tối nay trong trường có hoạt động.”

Gửi tin nhắn cho Từ Chi Dương, sau đó nằm ườn xuống ghế một cách chán chường, nhìn màn đêm dần buông. Trong phòng không bật đèn, ngay khi xung quanh chìm vào bóng tối, cửa bị đẩy ra, Trần Tiêu Dĩnh hét lên: “Khương Lộc, cậu ngồi đấy làm gì thế hả, dọa chết tớ rồi!”

“Chẳng làm gì cả, bị cho leo cây.”

Cậu ấy bật đèn lên, thấy tôi ăn diện thì bật cười: “Hay ra ngoài ăn tối với tớ đi? Không uổng công chải chuốt.”

“Hợp lý, đi thôi.”

—

Chúng tôi đi dạo tới cửa Tây, qua cửa kính của tiệm cà phê thấy một nhóm người tụ tập bên trong, đang hí hoáy cài máy chiếu, lúc này mới nhớ anh khóa trên có nhắc tới cuộc trao đổi phim tài liệu.

Trần Tiêu Dĩnh hứng thú, hai đứa tôi đứng ngoài nhìn một lúc rồi đi vào. Thế mà cuối cùng vẫn tham gia hoạt động.

Trước máy chiếu có một chiếc bàn dài, chúng tôi ngồi xuống mép, có người đưa cốc giấy và bút tới, giải thích: “Ở đây có phục vụ trà nước. Có thể viết tên lên cốc tránh nhầm lẫn.”

“Cám ơn.” Tôi cầm bút viết một chữ Lộc, sau đó đặt lên bàn.

Đây là lần đầu tiên tham gia sự kiện như vậy, khá mới mẻ. Chúng tôi đến rất đúng lúc, một lúc sau các anh chị có bài phát biểu giải thích lý do của sự kiện, là một bộ phim tài liệu được sinh viên ở các trường cao đẳng đại học xung quanh quay lại, tập trung chiếu phim giao lưu.

Ánh đèn tối dần, người ngày một đông đúc, trên màn hình đã có hình ảnh. Tôi và Trần Tiêu Dĩnh chăm chú xem, thỉnh thoảng lại thấp giọng trao đổi vài câu, ấy mà vui ghê.

Một lúc sau, cảm thấy khát nước, cầm lấy cốc giấy của mình, định đưa lên miệng thì cảm thấy có gì sai sai, hình như đã cầm nhầm.

Tôi chột dạ đặt cốc nước xuống. Nước trà sóng sánh văng ra ngoài, dòng chữ bên trên bị nhòe đi.

Nhưng vẫn có thể nhận ra, đó là một chữ Miễn.