Tôi đánh xe ngựa lên thị trấn. Đi được nửa đường, tôi gặp một chiếc xe khác đi tới. Đúng là thằng Tom Sawyer rồi. Tôi dừng xe lại chờ cho nó đi tới. Tôi nói to:

– Dừng xe lại!

Tom há hốc miệng, lặng người đi, rồi cố nuốt nước bọt chừng vài lần và nói:

– Tao có làm gì hại mày đâu. Sao mày còn hiện về đây dọa tao?

Tôi nói:

– Tao có chết đâu mà hiện về.

Nghe tiếng nói của tôi, nó có vẻ đỡ sợ hơn, nhưng vẫn run. Nó nói

– Mày không đùa tao đấy chứ? Mày không phải là ma chứ?

– Tao không phải là ma đâu.

– Nhưng tao vẫn chưa hiểu. Thế không phải là mày bị giết rồi ư?

– Không, tao chưa bị giết bao giờ cả. Mày lại gần đây và nếu không tin thì cứ sờ vào tao mà xem.

Nó đến gần sờ tôi, thấy đúng thật, nó mừng rỡ quá nhưng nó chưa biết làm thế nào. Và nó muốn biết ngay tất cả mọi chuyện nhưng tôi bảo lát nữa sẽ nói, và bây giờ hãy bảo người đánh xe đợi đấy đã. Rồi tôi kéo nó ra một chỗ, tôi nói cho nó nghe chuyện khó xử của tôi và hỏi nó xem phải xử lý thế nào. Suy nghĩ một phút, nó nói:

– Được rồi, tao đã có cách. Lấy cái hòm của tao để sang xe mày và cứ coi như của mày, rồi mày quay lại đi chầm chậm, tính thế nào vừa đủ thì giờ về đến nhà. Còn tao quay lên tỉnh một lúc rồi lại bắt đầu đi trở lại, đến đó sau mày khoảng mười lăm phút hay nửa giờ, và lúc đầu mày phải làm như là không biết tao là ai mới được.

Tôi nói:

– Khoan đã. Còn một chuyện này nữa. Tức là có một tên da đen ở đây, tao đang cố cứu cho nó không bị làm nô lệ nữa, tên hắn là Jim. Thằng Jim của cô Watson ấy mà

Nó ngạc nhiên:

– Sao? Thằng Jim à? Nó… nó… .

Tôi nói ngay:

– Tao biết mày định nói gì. Mày sẽ bảo đây là việc xấu xa, hèn hạ: nhưng nếu như thế thì sao? Tao biết như thế là không hay gì nhưng tao sẽ đi đánh cắp nó. Mày phải giữ kín đừng cho ai biết, nghe không?

Mắt nó sáng lên:

– Tao sẽ giúp mày đi cướp nó về!

Đó là nói ngạc nhiên nhất là tôi chưa từng nghe và tôi sẵn sàng có thể nói rằng thằng Tom đáng cho tôi kính phục rất nhiều. Nhưng có điều là tôi chưa thể tin nó được, Tom Sawyer mà lại là một thằng đi cướp người da đen ư?

Tôi bảo:

– Thôi đi, mày đừng đùa như vậy.

– Tao nói nghiêm chỉnh đấy.

Tôi nói:

– Thôi được, đùa hay không đùa cũng vậy, nếu mày nghe nói về một tên da đen chạy trốn thì mày phải nhớ rằng mày không biết gì về nó cả, và tao cũng không biết gì về hắn.

Nó đi lấy cái hòm bỏ vào xe tôi, rồi nó đi đằng nó, tôi đi đằng tôi. Nhưng thế nào tôi lại quên khuấy phải cho xe đi chậm, vì trong lòng mừng rỡ quá và đang nghĩ đến rất nhiều thứ. Thành ra tôi về đến nhà quá nhanh. Ông Phelps đang đứng trước cửa chờ tôi, thấy tôi đã về nói:

– Chà, không thể ngờ rằng cái con ngựa này lại chạy nhanh như thế. Thế mà nó không ra một tí mồ hôi nào, không ướt một cái lông nào đây này. Tuyệt thật. Bây giờ, ai mà trả đến một trăm đô la, mình cũng không bán nó nữa. Thế mà trước kia, mình định bán có mười lăm đồng, tưởng nó cũng chỉ đáng giá bấy nhiêu thôi.

Ông ta chỉ nói có thế. Tôi chưa thấy ông già nào lại tốt bụng và hiền lành như vậy. Ông vốn là một chủ điền và kiêm luôn chức mục sư nữa. Ông ta tự mình bỏ tiền ra xây một cái nhà thờ ở cuối đồn điền, và ông ta đi giảng đạo ở đó không lấy tiền. Ở phương Nam, có rất nhiều người vừa là chủ điền, vừa là mục sư như vậy.

Khoảng nửa giờ sau, xe của thằng Tom đến trước cửa. Dì Saly cũng nhìn thấy qua cửa sổ. Dì nói:

– Có ai đến thế nhỉ? Có lẽ là một người lạ, Jimmy ạ (tên một đứa con). Con chạy ra bảo Lize dọn thêm một đĩa ăn nữa nhé.

Mọi người kéo ra cửa trước vì ở đây rất ít có người lạ đến thăm. Thằng Tom đã bước đến hàng rào và đang đi vào nhà, chiếc xe ngựa tiếp tục đi vào làng, và chúng tôi đều đã đứng cả ngoài cửa. Tom mặc quần áo may sẵn, dáng điệu đàng hoàng. Nó không phải là một đứa rụt rè như một con cừu. Lúc nó bước đến gần chúng tôi, nó bỏ mũ ra một cách duyên dáng, lịch sự, y như là nó cầm một cái nắp hộp có những con bướm đang đậu và ngủ trong đó mà nó không muốn khẽ động tới. Nó hỏi:

– Xin hỏi đây có phải là nhà Archibald Nichols không ạ?

Ông Phelp trả lời:

– Không phải rồi. Rất tiếc người đánh xe ngựa đã lừa cậu. Nhà ông Nichols cách đây ba dặm nữa cơ. Vào đây đã.

Tom quay lại nhìn và nói:

– Muộn mất rồi, xe đã đi xa quá.

– Cậu cứ vào đây ăn tối với chúng tôi đã, rồi chúng tôi sẽ cho xe đưa cậu đến nhà ông Nichols.

– ồ, cháu không dám làm phiền ông bà thế. Cháu đi bộ một lát là đến nơi thôi mà.

– Nhưng chúng tôi không để cậu đi bộ được. Người phương Nam rất hiếu khách. Hãy cứ vào đây đã.

Dì Saly nói:

– Xin mời vào, chúng tôi không thấy phiền đâu. Cậu phải nán lại đây chút đã. Đường đến đó xa những hơn ba dặm mà bụi lắm, chúng tôi không thể để cậu đi bộ. Vả lại, chúng tôi đã cho người dọn thêm bát đĩa rồi. Cháu cứ tự nhiên nhá .

Thế là Tom cảm ơn một cách rất nhiệt tình và rất khéo, làm ra vẻ miễn cưỡng bước vào nhà; rồi nó nói rằng nó là người vùng Ohio mới đến và nó tên là William Thompson.

Nó thao thao bất tuyệt về mọi chuyện nó bịa ra ở Ohio, tôi đã bắt đầu thấy khó chịu và lo lắng không biết nó định làm thế nào để giúp tôi thoát khỏi cái tính trạng đang khó khăn này. Sau cùng, đang nói chuyện bỗng nó đứng lên và hôn ngay vào miệng dì Saly, sau trở lại ngồi đàng hoàng trong ghế của nó, và lại tiếp tục nói chuyện. Dì Saly giật thót người, lấy mu bàn tay lau miệng và nói:

– Thằng bé này láo quá!

Nó có vẻ như bị xúc phạm nói:

– Thưa bà, sao lại thế ạ?

– Mày tưởng tao là ai? Mày hôn tao nghĩa là thế nào?

Nó lại làm ra vẻ rất lễ độ đáp:

-Thưa bà, không có nghĩa thế nào cả, cháu tưởng bà thích thế.

– Mày điên hay sao? – Bà ta vớ lấy cái chày lăn bột định đập cho nó một nhát nhưng bà ta cũng kìm lại được – Sao mày lại nghĩ rằng tao thích thế?

– Cháu không biết nữa. Họ bảo rằng bà thích như thế.

– Đứa nào bảo mày thế là những đứa điên rồ. Tao chưa nghe thấy ai nói lạ thế. Họ là ai?

– Tất cả mọi người đều nói thế, thưa bà.

Đến lúc này thì bà Saly không chịu được nữa, mắt bà chớp chớp, mấy ngón tay cựa quậy như muốn cào nó, và hỏi:

– Tất cả mọi người là ai? Tên họ là gì? Nói mau, không thì đừng trách.

Thằng Tom đứng dậy, làm ra vẻ thất vọng, nhặt mũ lên rồi nói:

– Cháu xin lỗi. Cháu không ngờ mọi chuyện lại xảy ra như thế này. Họ đều bảo cháu phải hôn bà vì bà rất thích như vậy. Từ giờ cháu hứa sẽ không làm như vậy nữa, trừ khi bà yêu cầu mà thôi.

– Tao yêu cầu? Từ bé đến giờ, tao chưa khi nào thấy chuyện lạ như thế. Nhất là hạng người như mày.

Nó nhìn chung quanh, có vẻ như muốn tìm gặp một ánh mắt thân mật, rồi nhìn đên ông Phelps và hỏi:

– Ông có nghĩ rằng bà ấy muốn cho cháu hôn bà ấy không, thưa ông?

– Không, tôi không nghĩ thế.

Rồi nó lại nhìn tôi cũng kiểu như vậy, và hỏi:

– Tom, mày có nghĩ rằng dì Saly sẽ dang hai tay ra và gọi: Sid Sawyer không?

– Lạy Chúa – Dì Saly kêu lên một tiếng và nhảy đến chỗ nó – cái thằng ranh này, mày đánh lừa dì thế à? Dì nó vừa sắp ôm lấy nó thì nó gạt ra nói:

– Không được, phải chờ dì yêu cầu đã!

Thế là bà ấy yêu cầu nó ngay, và ôm chặt lấy nó hôn liền mấy cái, rồi đẩy nó sang phía ông chồng, ông chồng cũng hôn nó một chập nữa. Lát sau, yên lặng cả rồi, dì ấy nói:

– Chưa bao giờ dì thấy bất ngờ như vậy. Dì chú tưởng chỉ có Tom đến thôi. Trong thư chỉ nói rằng thằng Tom sẽ đến.

Nó nói

– Đó là vì dì chỉ muốn có thằng Tom đến thôi, còn ngoài ra không muốn ai đến nữa. Nhưng cháu cứ xin mãi, sau cùng, mẹ cháu mới cho cháu đi nữa. Xuống tàu rồi, Tom với cháu bàn nhau rằng phải làm cho dì ngạc nhiên, để nó đến trước rồi cháu giả vờ như đi qua tạt vào, làm như một người lạ.

– Suýt nữa thì cháu bị gãy răng đấy. Từ lâu lắm, dì không bị sốc quá như vậy. Ồ, nghĩ đến lúc bị cháu hôn một cái như thế dì ngạc nhiên đến chết khiếp.

Chúng tôi ăn bữa trưa ở ngoài hành lang rộng nối liền giữa nhà trên với nhà bếp. Trên bàn bầy biện đủ thứ, đến bảy gia đinh ăn mới hết, món nào cũng nóng sốt cả. Chú Silas quan tâm đến món ăn lắm, và không bao giờ để nguội cả.

Suốt cả buổi chiều hôm đó cả nhà nói bao nhiêu thứ chuyện nên thằng Tom và tôi cứ phải luôn luôn đề phòng. Nhưng chẳng ai nói gì đến tên da đen chạy trốn cả, mà chúng tôi cũng sợ không nhắc đến. Đến bữa tối, có một đứa bé hỏi:

– Bố cho anh Tom, anh Sid và con đi xem hát được không?

– Không – Ông bố trả lời – có lẽ không diễn đâu, mà có thì các cháu cũng không đi được, vì tên da đen chạy trốn nói với ông Burton nói sẽ báo cho mọi người biết, lần này có lẽ họ sẽ tống cổ mấy cái thằng ăn hại ấy ra khỏi đây.

Tôi không biết làm thế nào được. Tom và tôi cùng ngủ chung một buồng trên gác và chung một giường. Lấy cớ vì mệt qúa, ăn xong chúng tôi xin đi ngủ ngay. Rồi chúng tôi trèo qua cửa sổ, ôm cột đèn tụt xuống đất rồi đi vào thị trấn. Vì tôi không tin rằng những người ở đây đã có ai mách cho nhà vua và quận công biết cho nên nếu tôi không ai đi báo cho họ biết thì họ sẽ bị nguy hiểm.

Trên đường đi, Tom kể lại cho tôi nghe tất cả các chuyện về việc mọi người tưởng tôi bị giết như thế nào, rồi bố tôi cũng biến mất không trở về nữa, rồi khi Jim trốn đi thì ở đó xôn xao như thế nào. Còn tôi thì kể cho nó nghe về hai tên khốn kiếp diễn ở kịch “Hoàng gia cổ kim có một”, kể chuyện du lịch trên chiếc bè gỗ từ đó đến nay. Khoảng tám giờ rưỡi, chúng tôi đã vào đến giữa thị trấn, bỗng thấy một đám người đốt đuốc đang kéo đi, gõ xoong chảo beng beng và thổi tù và. Chúng tôi vội nhảy tránh sang bên đường cho họ đi. Lúc họ đi qua, chúng tôi thấy họ dắt nhà vua với quận công đi, hai người bị kẹp vào một thanh sắt, khắp người họ đã bị bôi hắc ín và dính cả lông lá vào, không còn ra dạng người nữa. Tôi thấy cảnh đó cũng động lòng và lấy làm tiếc cho hai cái tên khốn khiếp đáng thương ấy. Sao con người đối với con người lại có thể độc ác một cách ghê tởm như thể nhỉ?

Chúng tôi biết bây giờ đã quá muộn, chẳng làm thế nào được nữa. Khi hỏi một vài người, họ nói rằng mọi người ai cũng đến xem kịch, làm ra vẻ không biết gì. Chờ đến khi nhà vua đang múa máy trên sân khấu, rồi có một người ra hiệu, thế là tất cả rạp ùa lên bắt đi.

Chúng tôi trở về nhà, và không còn hăm hở như lúc đi nữa. Tôi thấy mình có một phần đáng trách mặc dù tôi chẳng liên quan gì đến vụ này. Dù mình làm điều phải hay điều trái, nếu con người không nhận thức ra được thì nó vẫn cấu xé mình như thường. Thằng Tom Sawyer cũng nói như thế.