Eragon 3 (Brisingr) - Hỏa Kiếm

Chương 58: Mặt trời mọc



Khi Eragon và Arya áp giải công nương Lorana từ căn phòng bên trong tháp, họ đã gặp Blödhgarm và 11 vị thần tiên khác đang chạy lên cầu thang.

“Khắc tinh của Tà thần ! Arya ! ” một nữ thần tiên với mái tóc đen dài la lên. “Các người có bị thương không. Chúng tôi nghe Saphira rên rỉ và chúng tôi nghĩ có thể một trong các người đã chết.”

Eragon liếc nhìn Arya.Lời thề giữ bí mật của nó với nữ hoàng Islanzadí không cho phép nó nói về Ormis và Glaedr trong khi có sự xuất hiện của của người ngoài nhóm Du Weldenvarden- công nương Lorana- không có sự cho phép của nữ hoàng, Arya hoặc bất cứ ai kế thừa nữ hoàng Islanzadí ở Ellesméra, thì nó không thể nói.

Nàng gật đầu và nói “Ta giải thoát cho chàng khỏi lời thề, Eragon, cả hai người.Hãy nói với bất kỳ ai mà chàng muốn.”

“Không, chúng tôi không bị thương,” Eragon nói. “Tuy nhiên, Oromis và Glaedr đã chết trong trận chiến ở Gil’ead.”

Tất cả các vị thần tiên đều sửng sốt và òa khóc, sau đó hỏi Eragon hàng tá những câu hỏi khác. Arya giơ tay và nói “Hãy kiềm chế bản thân.Bây giờ không phải lúc hoặc nơi thích hợp để giải đáp những thắc mắc của các vị. Vẫn còn quân lính ở ngoài kia, và chúng ta không biết được liệu có ai có thể sẽ vô tình nghe được những điều mà chúng ta nói.Hãy kìm nén những muộn phiền và đợi cho đến khi chúng ta chắc chắn được an toàn.”Nàng dừng lại và nhìn Eragon, rồi nói tiếp “Tôi sẽ giải thích cặn kẽ về cái chết của họ, tất cả những điều mà tôi biết.”. “Nen ono weohnata, Arya Dröttningu,” họ thì thầm.

“Ngài có nghe thấy tôi gọi không?” Eragon hỏi Blödhgarm.

“Có” vị tiên nói “Chúng tôi cố gắng đến nhanh nhất có thể, nhưng có quá nhiều lính ở đó và ở đây.”

Eragon đưa tay lên ngực theo nghi lễ truyền thống của thần tiên “Tôi thành thật xin lỗi vì đã bỏ các ngài lại, Blödhgarm.Sức ép của trận chiến đã làm tôi cư xử ngớ ngẩn, mất tự chủ, và suýt chết vì lỗi lầm của mình.”

“Cậu không cần phải xin lỗi, Khắc tinh của Tà thần ạ.Chúng tôi cũng có lỗi ngày hôm nay.Chúng tôi hứa sẽ không lặp lại.Từ bây giờ trở đi, chúng tôi sẽ luôn chiến đấu bên cạnh cậu và quân Varden.”

Họ cùng nhau xuống cầu thang và ra tới sân.Quân Varden đã giết hoặc bắt giữ hầu hết quân lính bên trong pháo đài, và một vài người vẫn còn cố chống đối khi họ thấy công nương Lorana bị quân Varde áp giải.Cầu thang quá nhỏ, vì vậy Saphira đã bay xuống sân trước và đợi mọi người ở đó.

Eragon đứng cạnh Saphira, Arya, và công nương Lorana, trong khi một người đàn ông đi tới, Jörmundur. Jörmundur đến chỗ họ,họ thuật cho ông ta nghe việc đã xảy ra bên trong tòa tháp, làm ông vô cùng kinh ngạc, và sau đó giao công nương Lorana cho ông quản thúc.

Jörmundur cúi chào công nương. “Công nương hãy yên tâm, chúng tôi sẽ đối xử với công nương bằng sự kính trọng như trước kia.Chúng tôi có thể đã là kẻ thù của công nương, nhưng chúng tôi là những người chính nghĩa.”

“Cảm ơn” công nương đáp lại. “Ta thật vui về điều này.tuy nhiên mối quan tâm chính của ta bây giờ là sự an toàn của những người nhà của ta.Nếu có thể ta muốn được gặp công nương Nasuada, để thỏa thuận về chuyện đó.”

“Tôi tin rằng Nasuada cũng sẽ không làm khó công nương.”

Khi họ tách nhóm,công nương Lorana nói “Tôi rất biết ơn cậu và tôi thấy cậu thật giỏi, kỵ sĩ rồng ạ khi cậu giết chết thứ quái vật đó trước khi nó có thể đem sự bi thương và chết chóc đến cho Feinster.Định mệnh đã đặt chúng ta vào thế đối địch, nhưng như thế không có nghĩa là tôi không thể ngưỡng mộ sự gan dạ và lòng quả cảm của cậu. Chúng ta có thể không bao giờ gặp lại nhau nữa, vậy xin tạm biệt cả hai.”

Eragon cúi chào và nói “Tạm biệt công nương Lorana.”

“Các vì sao sẽ luôn soi đường cho công nương” Arya nói.

Blödhgarm và các vị tiên khác theo lênh của ông bám sát Eragon, Saphira và Arya khi họ đi tìm Nasuada. Họ tìm thấy cô đang cưỡi ngựa trên con đường trải đá xám, xem xét những thiệt hại của thành phố sau cuộc chiến.

Nasaauda vui mừng chào Eragon và Saphira “Tôi thật vui vì cuối cùng hai người cũng trở lại.Chúng tôi đã rất cần hai người ở đây mấy ngày trước.Tôi thấy cậu có một thanh kiếm mới, Eragon, một cây kiếm đích thực của Kỵ sĩ rồng.Các vị thần tiên đã tặng nó cho cậu đúng không?”

“Cũng không hẳn là như thế.” Eragon đảo mắt nhìn những người đứng xung quanh và thấp giọng “Nasuada, chúng ta cần phải nói chuyện, chỉ có chúng ta.Rất quan trọng đấy.”

“Tốt thôi.”Nasuada quan sát những tòa nhà nằm cạnh đường phố và chỉ một căn nhà bỏ hoang ở đằng xa “Chúng ta sẽ nói chuyện ở đó.”

Hai cận vệ của Nasuada, hai Nighthawk, chạy tới và vào trong căn nhà đó.Họ trở ra sau ít phút và cúi đầu trước Nasuada và nói “Nó trống rỗng, thưa công nương.”

“Tốt, cảm ơn hai người.”Cô xuống ngựa,đưa dây cương cho một trong số những tùy tùng của cô, và sải bước vào bên trong . Eragon và Arya bước theo.

Ba bọn họ bước vào trong căn nhà tồi tàn, cho tới khi họ tìm được một phòng bếp, với một cái cửa sổ lớn, từ đó Saphira có thể thò đầu vào. Eragon mở cánh cửa chớp, Saphira đặt đầu lên bậc gỗ, hơi thở cô ả toàn mùi thịt cháy.

“Chúng ta có thể thoải mái nói chuyện rồi” Arya thông báo sau khi dùng phép thuật cách ly căn phòng khỏi bất cứ sự nghe trộm nào.

Nasuada xoa tay và run run “Chúng ta sẽ nói về cái gì, Eragon?” – cô hỏi.

Eragon nén lòng, và ước gì nó không phải chứng kiến định mệnh của Oromis và Glaedr. Rồi nó nói “Nasuada… Saphira và tôi không đơn độc…còn có một con rồng và một kỵ sĩ khác cũng chiến đấu để chống lại Galbatorix.”

“Tôi biết” Nasuada thốt ra và mắt cô sáng lên “Họ là sư phụ của cậu ở Ellesméra. Phải không ?”

“Đúng thế. Nhưng bây giờ thì không còn nữa.”Saphira nói.

“Không còn nữa là sao ?”

Eragon mím chăt môi và lắc đầu, mắt rơm rớm “Chỉ trong buổi sáng nay, họ đã tử trận ở Gil’ead.Galbatorix đã sử dụng Thorn và Murtagh để giết họ, tôi đã nghe thấy hắn nói chuyện với họ bằng giọng của Murtagh .”

Sự háo hức của Nasuada trên khuôn mặt được thay thế bằng một sự khó hiểu và một cảm giác trống rỗng.Cô ngồi phịch xuống chiếc ghế gần nhất và nhìn chằm chằm vào đống than hồng trong lò sưởi.Căn bếp trở lên tĩnh mịch lạ thường. Cuối cùng cô phá vỡ sự yên lặng và nói “Cậu có chắc là họ đã chết không ?”

“Chắc.”

Nasuada lau mắt bằng một cái khăn trên tay cô “Hãy kể cho tôi về họ, Eragon?”

Trong nửa giờ, Eragon kể về Oromis và Gleadr. Nó giải thích cách mà họ thoát được khỏi sự hủy diệt của thế hệ kỵ sĩ và tại sao họ lại chọn cách sống ẩn mình sau đó.Nó giải thích về sự bất lực của họ, và nó dành môt lúc để nói về bản thân họ và những gì cần phải học hỏi ở họ.Cảm xúc của Eragon càng thấm sâu hơn khi nó hồi tưởng những ngày dài nó sống bên thầy Oromis trên vách đá Tel’naeír và rất nhiều thứ người thầy già đã làm cho nó và Saphira.Khi nó nhắc đến cuộc đối đầu giữa họ với Thorn và Murtagh tại Gil’ead, Saphira bỏ đầu ra khỏi bệ cửa và lại bắt đầu than khóc,Tiếng khóc của cô ả thật thê lương và dai dẳng.

Về sau, Nasuada thở dài và nói “Tôi ước gì tôi đã được gặp Ormis và Glaedr, nhưng than ôi, không thể nữa…Có một điều mà tôi không tài nào hiểu nổi, Eragon. Cậu nói cậu nghe thấy Galbatorix nói chuyện với họ. Sao cậu nghe thấy được ?”

“Đúng, ta cũng muốn biết tại sao ?” Arya nói.

Eragon tìm một thứ gì đó để uống , nhưng chẳng có chút rượu hay nước nào ở đây cả.Nó ho một tiếng, sau đó thuật lại chuyến đi tới Ellesméra trước đây.Saphira thỉnh thoảng lại chen vào một vài lời bình luận, nhưng hầu hết cô ả để cho Eragon thuật lại.Rùng mình với sự thật về nguồn gốc của nó, Eragon, thuật lại nhanh những sự kiện đã xảy ra với họ, từ việc khám phá ra Thép sáng của họ dưới gốc cây Menoa đến việc rèn thanh Brisingr, đến việc tới thăm Sloan. Cuối cùng, nó nói với Arya và Nasuada về trái tim trong trái tim của rồng.

“Tốt.”Nasuada nói.Cô đứng rồi đi lại quanh khu bếp và sau đó quay lại “Cậu là con trai của Brom, và Galbatorix đã đánh cắp những tâm hồn của những con rồng đã chết.Dường như thật quá nhiều điều để có thể lĩnh hội hết được…”Cô lại khoanh hai tay. “Ít nhất chúng ta cũng biết được về nguồn sức mạnh của Galbatorix.”

Arya đứng bất động, hơi thở nàng nhe nhàng, biểu lộ sự kinh ngạc “Những con rồng vẫn còn sống.”nàng thì thầm. Nàng xiết chặt hai tay giống như cầu nguyện và đưa lại gần ngực. “chúng vẫn còn sống sau ngần ấy năm.Oh nếu như chỉ có chúng tôi nói về sự yên nghỉ của loài chúng tôi thì thât là vui mừng và cũng thật là tồi tệ khi khi họ nghe về sự tồn tại của Eldunarí.Chúng ta sẽ chạy thẳng tới Urû’baen, và sẽ không nghỉ ngơi cho tới khi chúng ta giải thoát cho những trái tim kia thoát khỏi sự điều khiển của Galbatorix, và cũng chẳng có vấn đề gì khi nhiều người trong chúng ta phải bỏ mạng vì điều đó.”

“Nhưng chúng ta không thể nói gì với chúng”. Saphira nói.

“Không” Arya nói và hạ thấp cái nhìn“Chúng ta không thể, nhưng ta ước gì chúng ta có thể.”

Nasada nhìn nàng “Đừng có đánh nhau thêm nữa. Tôi ước gì mẹ của nàng, nữ hoàng Islanzadí đã thấy được và chia sẻ những điều đó với chúng ta.Chúng ta đã có thể sử dụng nó từ cách đây rất lâu.”

“Tôi đồng ý.” Arya nói, vẻ mặt nghiêm trọng “Trong trận chiến ở Cánh đồng cháy, Murtagh đã có thể giết chết cả hai người”- nàng ám chỉ Eragon và Saphira – “Bởi vì chàng đã không hề biết rằng Galbatorix có thể sẽ đưa một số Eldunarí cho hắn ta như vậy chàng đã thất bại cũng là thích đáng thôi.Nếu như Murtagh không còn một chút lương tâm, cả hai bây giờ có thể đã trở thành nô lệ của Galbatorix rồi và thậm chí bây giờ Oromis và Gleadr, và cả mẹ của ta nữa cũng đã có lý do để giữ bí mật về Eldunarí, nhưng sự trầm lặng của họ gần như đã làm hỏng việc.Ta sẽ bàn về vấn đề này với mẹ của ta trong lần gặp tới.”

Nasuada đi đi lại lại cạnh cái lò sưởi. “Cậu đã kể về quá nhiều thứ làm tôi phải suy nghĩ, Eragon…”Cô miết nền nhà bằng đôi ủng của cô. “Đây là lần đầu tiên trong lịch sử của Varden, chúng ta biết 1 cách để giết chết Galatorix.Nếu chúng ta có thể cách ly hắn khỏi những trái tim kia, hắn sẽ mất hầu hết sức mạnh của hắn, và sau đó cậu và các pháp sư khác của chúng ta sẽ có thể chế ngự được hắn.”

“Đúng thế nhưng bằng cách nào chúng ta có thể cách ly hắn khỏi những trái tim ?” Eragon hỏi.

Nasuada nhún vai “Tôi không biết, nhưng tôi chắc chắn rằng sẽ có cách. Từ bây giờ trở đi,cậu sẽ phải làm việc theo kế hoạch được đề ra trước.”

Eragon cảm thấy Arya đang để ý nó với một mối quan tâm khác thường.Bối rối, nó hỏi nàng.

“Ta luôn băn khoăn.” Arya nói “Tại sao trứng Saphira lại xuất hiện trước mặt chàng, mà không phải là một nơi nào khác.Nó dường như là một sự trùng hợp quá ngẫu nhiên đã xảy ra,nhưng ta không thể nghĩ ra được bất kỳ sự giải thích hợp lý nào.Và bây giờ ta đã hiểu.Ta phải nên sớm đoán ra rằng chàng là con trai của Brom từ lâu rồi mới phải.Ta không biết nhiều lắm về Brom, nhưng ta cũng không phải hoàn toàn là không biết gì về ông,và chàng có rất nhiều điểm giống Brom.”

“Tôi hả ?”

“Cậu nên tự hào khi được gọi Brom là cha” Nasuada nói “Bởi tất cả những gì đã làm, ông ấy là một nhân vật kiệt xuất.Nếu không có ông, Varden đã không hề tồn tại.Dường như thật thích hợp khi cậu tiếp tục gánh vác những công việc còn dở dang của ông.”

Sau đó, Arya nói “Eragon, chúng tôi có thể xem Eldunarí của Gleadr không ?”

Eragon do dự một chút, sau đó đi ra ngoài và lấy chiếc túi từ yên trên lưng của Saphira.Cẩn thận không để chạm vào Eldunarí, nó nới lỏng sợi dây buộc phía miệng túi và để cái túi trượt xuống để lộ ra viên đá ngọc màu vàng.Khác với lần trước nó nhìn thấy, lần này Eldunarí sâu hơn và mờ nhạt bởi ý chí của Gleadr đã trơ trụi đi nhiều.

Nasuada tiến lên phía trước và quan sát những cột xoáy bên trong Eldunarí, mắt cô lóe lên bởi ánh sáng phản chiếu. “Vậy Gleadr thật sự ở bên trong đó à ?”

“Đúng thế.”Saphira nói.

“Tôi có thể nói chuyện với anh ta không ?”

“Cô có thể thử, nhưng tôi nghĩ rằng anh ta sẽ không có phản ứng gì đâu.Anh ta vừa mất đi người Kỵ sĩ của mình.Sẽ phải mất một thời gian rất dài để anh ta thoát khỏi tình trạng Shock, và lấy lại bình tĩnh.Xin hãy để anh ấy được yên tĩnh Nasuada, nếu anh ấy muốn nói chuyện với cô, anh ấy sẽ có phản ứng.”

“Tất nhiên rồi.Tôi không có ý quấy rầy anh ấy trong thời gian anh ấy đang đau buồn đâu.Tôi sẽ đợi để được gặp anh ấy cho tới khi nào anh ấy lấy lại sự điềm tĩnh vốn có của mình.”

Arya tiến đến sát bên Eragon và đặt tay lên phía khác của Eldunarí, những ngón tay của nàng cách bề mặt Eldunarí gần 1 inch.Nàng nhìn vào bên trong viên đá với một sự tôn kính, dường như ẩn sâu vào bên trong nó, sau đó thì thầm một vài lời bằng cổ ngữ.Ý chí của Gleadr làm viên đá lóe sáng lên.

Arya hạ thấp đôi bàn tay. “Eragon, Saphira, hai người phải có trách nhiệm với Eldunarí, phải giữ nó an toàn.Dù bất cứ chuyện gì xảy ra,hai người cũng phải bảo vệ Gleadr.Khi Oromis đã đi xa, chúng ta sẽ cần sức mạnh và sự hiểu biết của anh ấy hơn bất cứ cái gì khác.”

“Đừng lo, Arya.Chúng tôi sẽ không cho phép bất cứ thứ gì làm hại anh ta đâu”Saphira hứa.

Eragon bỏ Eldunarí lại vào trong cái túi vải, thắt dây buộc.Quân Varden đã có một chiến thắng quan trọng và các thần tiên đã chiếm được Gil’ead,nhưng những điều đó chỉ đem lại cho Eragon một sự vui mừng nho nhỏ. Nó nhìn Nasuada

Và hỏi “Vậy bây giờ chúng ta sẽ làm gì ?”

“Bây giờ.” Nasuada nâng cằm “Chúng ta sẽ tiến quân lên phía Bắc tới Belatona, và khi chúng ta chiếm được nó,chúng ta sẽ tiếp tục tiến về Dras-Leona, chiếm lĩnh rồi đưa quân tới Urû’baen,nơi mà chúng ta sẽ hạ bệ Galbatorix hoặc kết liễu hắn.Đó là những gì chúng ta phải làm bây giờ, Eragon ạ.”

Sau đó họ từ biệt Nasuada, Eragon và Saphira đồng ý rời Feinster để đến doanh trại của quân Varden để cả hai có thể yên tĩnh nghỉ ngơi, thoát khỏi tiếng ồn ào của thành phố. Blödhgarm và các vị thần tiên cùng lính bảo vệ luôn đi quanh họ, họ tiến bước tới cổng chính của thành phố. Eragon vẫn còn giữ Eldunarí của Gleadr trong vòng tay mình.

Eragon nhìn chằm chằm xuống mặt đất phía dưới chân mình.Nó chú ý tới người đàn ông đang chạy cũng có thể là đang hành quân qua, nhiệm vụ của nó trong trận chiến đã kết thúc, và tất cả những gì nó muốn làm bây giờ là nằm xuống và quên đi tất cả những phiền muộn của ngày hôm nay.Cảm nhận cuối cùng mà nó thấy từ Gleadr vẫn còn vang vọng trong tâm trí nó : Gleadr đơn độc. anh ấy chỉ có một mình trong bóng tối… Cô độc ! Hít một hơi, nó có cảm giác buồn nôn về những suy nghĩ trong đầu.Đó là cái cảm giác khI mất đi con rồng hoặc người kỵ sĩ của mình.Nó thấy sợ sự điên cuồng của Glabatorix.

“Cuối cùng chỉ còn lại chúng ta”Saphira nói.

Eragon cau mày, tỏ vẻ không hiểu.

“Con rồng và kỵ sĩ tự do cuối cùng”cô ả giải thích “Chỉ còn lại có mỗi mình chúng ta.Chúng ta thật đơn độc.”

“Đúng thế”

Eragon bị vấp khi chân nó đá vào một hòn đá nhô lên trên đường mà nó không nhìn thấy.Đau nhói, nó nhắm chặt mắt một lúc. “Chỉ có chúng ta sẽ không thể chiến thắng” nó nghĩ. “Chúng ta không thể ! Chúng ta chưa sẵn sàng”.Saphira đồng ý,sự đau buồn cùng những lo âu của cô ả hòa cùng với nó làm nó chán nản.

Khi chúng đến tới cánh cửa, Eragon dừng lại,miễn cưỡng bước qua đám đông đang tập trung phía trước cửa, cố gắng thoát ra khỏi Feinster.Nó nhìn xung quanh một lượt, mắt nó hướng ra ngoài những bức tường, rồi đọt nhiên nó muốn ngắm nhìn thành phố trong ánh sáng của ban ngày.

Rời bước khỏi Saphira, nó chạy lên cầu thang tới đỉnh của những bức tường thành.Saphira gầm gừ đuổi theo, dang một nửa đôi cánh khi cô ả nhảy một phát lên bờ tường.

Chúng đứng bên nhau hàng tiếng đồng hồ và ngắm nhìn mặt trời mọc.Những tia nắng vàng óng ả chiếu xuống cánh đồng xanh mướt xa xa phía đằng đông,Những tia nắng chiếu sáng vô số những hạt bụi trong không khí, chúng bay lượn khắp nơi theo những cơn gió nhẹ thổi qua.Những cột khói lớn cũng được chiếu sáng làm chúng ánh lên sắc vàng cam và đỏ, cuồn cuộn bốc lên trôi dạt về cuối chân trời.Những ánh lửa dọc những ngôi nhà bên ngoài thành phố hầu hết dường như đã tắt ngấm, mặc dầu từ khi Eragon và Saphira đến những ngôi nhà đó đang bốc cháy rừng rực, và những cột lửa đó nhanh chóng lan ra khắp thành phố dấy lên cảnh hoang tàn nhưng cũng rất đẹp và bi tráng.Phía sau Feinster,biển vẫn mờ mờ sóng vỗ trải rộng ra tới tít đường chân trời, nơi đó các thủy thủ trên những con tàu đang đưa chúng đi về phía bắc và ngày một khuất xa tầm nhìn,bé tí tẹo rồi mất hút.

Khi mặt trời đã chiếu rọi những tia nắng ấm áp lên bộ áo giáp Eragon đang mặc, hơi ấm vuốt ve nó, những sầu muộn trong lòng nó dần lắng xuống rồi như những màn sương mờ tan biến dần vào trong nắng vàng tươi, để lộ ra dòng sông thơ mộng phía dưới.Hít một hơi thật sâu rồi thở ra nhẹ nhàng, toàn thân nó mềm nhũn, các cơ bắp dãn ra, thoải mái và bình yên.

“Không” nó nói, “Chúng ta không đơn độc. Anh có em, và em có anh. Và chúng ta cũng có Arya, Nasuada và Orik nữa, và rất nhiều người khác ngoài kia, họ sẽ luôn bên cạnh và giúp đỡ chúng ta trên suốt chặng đường gian nan mà chúng ta phải đi qua.”

“Và còn Gleadr nữa chứ.”Saphira nói.

“Chính xác.”

Eragon đưa cái nhìn xuống Eldunarí đang nằm im trong vòng tay nó và cảm thấy dồn lên sự thương cảm và che chở từ phía con rồng đang ẩn trong trái tim kia. Nó ôm Eldunarí thật chặt vào ngực nó và đặt một bàn tay lên Saphira, một cảm giác thật nhẹ nhàng và dễ chịu của tình bạn.

“Chúng ta sẽ làm được” nó nghĩ . “Galbatorix không phải là bất bại.Hắn cũng có điểm yếu, và chúng ta có thể lợi dụng điểm yếu này để chống lại hắn ta… Chúng ta hoàn toàn có thể.”

“Chúng ta có thể và chúng ta phải làm như thế.”Saphira nói.

Vì lợi ích của bạn bè chúng ta, vì lợi ích của gia đình chúng ta.- Và vì sự yên bình của Alagaësia –

Chúng ta cần phải hành động.

Eragon nâng trái tim của Gleadr lên quá đầu để cho mặt trời của ngày mới chiếu rọi, và nó nở một nụ cười, háo hức chờ đợi những trận đánh tiếp theo, và để cuối cùng nó và Saphira có thể đánh bại Galbatorix và giết chết tên vua đen tối này.

****

Đọc tiếp

Eragon 4 (Inheritance) – Di Sản Thừa Kế


Tip: You can use left, right, A and D keyboard keys to browse between chapters.